Bob Homan: Deze keer is het anders
Bob Homan: Deze keer is het anders
Door Bob Homan, CIO ING Investment Office
Met het oog op de grote veranderingen die de economie in de afgelopen jaren heeft doorgemaakt, gaat de kreet ‘deze keer is het anders’ vaker op dan in het verleden.
Iedereen die professioneel actief is in de beleggerswereld kent het verschil tussen causaliteit en correlatie wel. Nou vooruit, nog één keer dan: correlatie is simpelweg de samenhang tussen twee dingen, terwijl causaliteit aangeeft dat het ene ding rechtstreeks het andere beïnvloedt. Daarom is correlatie altijd noodzakelijk voor causaliteit, terwijl causaliteit juist niet noodzakelijk is voor een correlatie.
Met deze definitie in het achterhoofd verbaas ik me over de gemakkelijke historische vergelijkingen die economen, strategen en beleggers soms van stal halen voor hun verwachtingen ten aanzien van het verdere verloop van de obligatie- en aandelenmarkten. Ik verbaas me, omdat in de geschetste correlaties regelmatig de causaliteit ontbreekt. Vroeger was die causaliteit er misschien wel, maar nu – als je er even over nadenkt – is dat heel anders.
Een paar voorbeelden: ‘Na de eerste renteverlaging volgt er na een jaar (of dan toch zeker na twee) geheid een recessie.’ Ja, als er met het verlagen van de rente wordt gestart omdat de economie aan het wegglijden is, dan wél. Dit keer ligt het anders.
Of, ook een mooie: ‘Als de werkloosheid in drie maanden tijd met meer dan een half procent stijgt, volgt er een recessie (de Sahm-rule)’. Prima, maar als de werkloosheid stijgt door een toegenomen aanbod van werknemers, is dat echt wat anders dan wanneer er daadwerkelijk op grote schaal ontslagen plaatsvinden.
Nog eentje: ‘Groeiaandelen underperformen waardeaandelen als de rente stijgt.’ Niet per se, zoals we in de eerste helft van dit jaar zagen. Veel groeibedrijven zijn nauwelijks meer met vreemd vermogen gefinancierd. Sterker nog, vaak hebben ze zoveel cash op de balans staan, dat een hogere rente gunstig kan zijn.
Natuurlijk is het prima om historische kennis mee te nemen in je analyses en voorspellingen, maar wees beducht voor roekeloze vergelijkingen. Zoek eerst goed uit of de causaliteit nog bestaat. En als dat niet zo is, vergeet het, en zoek wat anders.
‘Deze keer is het anders’ geldt als een gevaarlijke uitspraak in de financiële wereld. Gezien de grote veranderingen die de economie en markten in de afgelopen jaren hebben doorgemaakt, gaat deze kreet vaker op dan in het verleden. Zo luidt mijn voorspelling.