Jupiter: Banken in opkomende markten profiteren van structurele veranderingen in de financiële sector

1 apr 2019

Banken uit opkomende markt staan niet bekend als efficiënte, uitermate beleggersvriendelijke instellingen. Het zijn vaak staatsinstellingen die voornamelijk op de binnenlandse markt opereren. Er zijn echter uitzonderingen en de kunst is die te herkennen. Charlie Sunnucks, fondsbeheerder bij het Global Emerging Markets team van Jupiter AM, laat zich niet leiden door vooroordelen. En dan blijkt er een aantal verborgen pareltjes te vinden in deze minder geliefde sector.

Over de hele linie in de opkomende markten zijn er banken die niet bereid of niet in staat zijn om veranderingen goed te omarmen, maar er zijn ook banken die al in een positie verkeren om ervan te profiteren, waardoor de vooruitzichten voor individuele banken in de sector zeer divers zijn. In feite zijn er verschillende structurele drijfveren die ervoor zorgen dat er een aantrekkelijk rendement kan zijn voor banken die willen differentiëren.

Groei mogelijk vanaf laag startpunt

Volgens de Wereldbank had in 2011 51% van de volwassenen een bankrekening of mobiel geld, in 2017 was dat gegroeid tot 69%. Dat is een bemoedigende ontwikkeling. Veel opkomende en frontier markten starten vanuit een zeer laag beginpunt. Mexico, de Filippijnen en Pakistan zijn grote opkomende landen waar de financiële inclusie onder de 40% zit.

Kansen door hervormingen

Financiële hervormingen zijn nodig, maar er is geen uniforme hervormingsagenda voor opkomende markten. Deze veranderingen creëren vaak unieke kansen en uitdagingen voor banken in specifieke opkomende markten landen. De overgang van de banksector naar Basel III had als onbedoeld neveneffect dat wereldwijd opererende banken in veel gevallen een terugtrekkende beweging hebben gemaakt en hun exposure aan de opkomende markten hebben gereduceerd als gevolg van de nieuwe risicovereisten. Dit heeft voor lokaal opererende banken in landen als Georgië en Egypte mogelijkheden gecreëerd om te profiteren van de verminderde concurrentie.

Techdisruptie

De ontwikkeling van nieuwe technologieën is zowel een bedreiging als steun voor de winstgevendheid van veel banken in opkomende markten. Door het online bankieren konden de meer innovatieve banken snel en tegen relatief lage kosten hun activiteiten opschalen. Daarnaast heeft big data het mogelijk gemaakt om de risicogewogen kredietverlening te verbeteren. Zo heeft de financiële tak van de Chinese e-commerce reus Alibaba, Ant financial, de 'zhima score' ontwikkeld die gebruikersgewoontes volgt, variërend van het monitoren van aankopen tot online sociale activiteiten om de kredietwaardigheid van een individu te rangschikken.

Ook is er ruimte om de operationele kosten te verminderen. Zo kondigde de Russische bank Sberbank aan dat ze gebruik gaat maken van slimme robots om 3.000 medewerkers van haar kredietafdeling te vervangen. 35% van haar kredietbeslissingen berust al op kunstmatige intelligentie, beweert Sberbank, en dit zal in de toekomst stijgen tot 70%.

Uitersten op het gebied van governance

Banken in opkomende markten worden ook gekenmerkt door een breed pallet aan corporate governance. Helaas worden veel van deze banken slecht bestuurd, omdat ze in handen van de overheid zijn en zich vooral richten op staatsleningen. Dit uit zich doorgaans in een aanhoudend slechte winstgevendheid en slecht kapitaalbeheer. Maar, en dat is minder bekend, in de opkomende markten zit ook een aantal van de beste banken ter wereld op het gebied van afstemming, processen en controles.

Stemmachine, of weegschaal?

Doorgaans wordt de beeldvorming van de opkomende markten maar al te vaak bepaald door de hoofdlijnen van macro- en beleidsnieuws. Sunnuck ziet deze sector als een goed voorbeeld van Ben Grahams opmerking, dat op de korte termijn markten fungeren als een stemmachine - welke bedrijven zijn populair en welke niet. Maar op de lange termijn functioneren ze als een weegschaal, die een bedrijf op inhoud beoordeelt. Hoewel geen enkele mate van goed bestuur of structurele verandering een bank volledig kan beschermen tegen een economische terugval, biedt het wel mogelijkheden om in de loop van een cyclus een risicogewogen rendement te behalen. De kunst is om te onderscheiden tussen stemmingmakerij en werkelijk afwegen op inhoud.