DWS: Niet alleen Italië is in crisis, ook Duitsland is kwetsbaar

July 19, 2022

Nu de Italiaanse regering in crisis is, steekt de vrees voor een nieuwe crisis in de eurozone ook opnieuw de kop op. In aanloop naar de ECB-vergadering van aanstaande donderdag, is Stefan Kreuzkamp, CIO van DWS, toch voorzichtig optimistisch. Volgens hem zijn de problemen in het zuiden van de eurozone nog beheersbaar, maar zijn er wel tal van andere zorgwekkende ontwikkelingen.

Het lijkt wel een déjà vu; er is opnieuw sprake van politieke onrust in Zuid-Europa, zegt Kreuzamp in ‘Italian Journeys’, een uitgebreide analyse over de situatie de laars van Europa en wat dat voor de rest van de eurozone betekent.  “De financiële markten zien de vrees voor een nieuwe crisis weer oplaaien. Een groot deel daarvan gaat over fragmentatierisico's.”

Volgens Kreuzkamp is dat een nieuwe naam voor een al bekend fenomeen. Isabel Schnabel, lid van de raad van bestuur van de Europese Centrale Bank, formuleerde het onlangs zo: ‘Simpel gezegd is fragmentatie een plotselinge breuk in de relatie tussen de rendementen op staatsobligaties en fundamentele factoren. Dit leidt tot een niet-lineaire en destabiliserende dynamiek.’ Kreuzkamp gaat ervan uit dat deze anti-fragmentatietool, Transmission Protection Mechanism genaamd, sterk genoeg is om de paniek over de staatschuld in de zuidelijke landen in te dammen.

De vergelijking tussen de schuldencrisis en de huidige problemen gaan ook niet helemaal op, stelt Kreuzkamp, want er is veel veranderd ten opzichte van de eerste eurocrisis. Volgens hem geven de recente veranderingen in de door de ECB gebruikte terminologie steeds beter inzicht in welke stappen de centrale bank gaat nemen. “Zelfs de ECB erkent nu dat de aanvankelijke crisis in de eurozone ontstond doordat financiële markten tijdens de eerste jaren van de gemeenschappelijke munt niet genoeg onderscheid maakten tussen goede en slechte staatsschuld van de verschillende leden. Hierdoor tekenden de onevenwichtigheden tussen de lidstaten zich steeds scherper af.”

Kreuzkamp denkt dat er een goede kans is dat de ECB erin slaagt de rente op staatsobligaties in de zuidelijke landen van de eurozone in toom te houden ten opzichte van hun Duitse tegenhangers. “Ondanks de politieke crisis in Italië, lijken de problemen in de periferie van de eurozone momenteel over het algemeen beheersbaar. De afgelopen tien jaar hebben verschillende Italiaanse regeringen tal van zwakke punten aangepakt. Onder Draghi kregen die nog een extra impuls. Het land is een van de belangrijkste begunstigden van de EU-steunregelingen voor de pandemie en wist ook snel te reageren op de diverse voorwaarden van de Europese Commissie. Dit gaf voor het eerst in jaren de overheidsinvesteringen een impuls en dat ondersteunt, samen met de hervormingen, de groeivooruitzichten van het bbp op langere termijn.”

De beleggingsstrateeg stelt dat er problemen zijn die zorgwekkender zijn voor de eurozone als geheel. Kreuzkamp: “De eurozone is nog altijd ver verwijderd van een bankdepositoverzekering; met andere woorden, het bankwezen en de kapitaalmarkten zijn nog lang niet verenigd. Dat is niet alleen een potentieel probleem voor Italië, maar ook voor de lidstaten waarvan de markten momenteel nog vinden dat ze sterker zijn. Met namen als de economische groei plots afzwakt, kan dit gevaarlijk worden, en niet alleen in Italië. Tegen de achtergrond van een bredere Europese energiecrisis, veroorzaakt door de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, zijn ook andere landen, en met name Duitsland, kwetsbaar.”