Column Frank van Blokland: Vastgoedhuurders en verhuurders moeten met elkaar door de crisis heen

Column Frank van Blokland: Vastgoedhuurders en verhuurders moeten met elkaar door de crisis heen

Frank van Blokland
Op het moment dat ik dit schrijf (begin april) houdt de coronacrisis vrijwel de hele wereld in haar afschuwelijke greep. Op het moment dat u dit leest, is de situatie wellicht ernstig verslechterd, maar hopelijk wat verbeterd. De gevolgen van de crisis zullen nog maanden hun nawerking hebben.
In met name Retail Vastgoed ontstond paniek bij horeca en MKB-bedrijven, die ofwel gedwongen moesten sluiten, ofwel zwaar omzetverlies leden. Andere retailers hadden echter omzetten alsof het kerst was. Een beperkt aantal grote (inter)nationale ketens besloot de verhuurder te laten weten dat ze voorlopig geen huur zouden betalen. Ook veel verhuurders van vastgoed maakten zich grote zorgen over de huurbetalingen waar ze van afhankelijk zijn. Met name institutionele winkelbeleggers vreesden voor waardedaling als gevolg van de problemen.
 
De winkelsector is (zowel aan de huurderskant als aan de verhuurderskant) heel gedifferentieerd, met kleine en grote partijen, lokaal en internationaal, met alleen een fysieke winkel op de hoek van de straat of een wereldwijd winkelnetwerk. Het winkelaanbod kent een enorme variatie en de coronacrisis werkt op een groot aantal segmenten zeer negatief, maar voor andere segmenten juist omzetverhogend.
 
We bleken gelukkig in staat om als vastgoedsector met de retailsector een gezamenlijke oproep te doen om de rust te bewaren en het gezonde verstand te blijven gebruiken. We moeten elkaar juist nu opzoeken en met voor alle partijen passende oplossingen komen, om in en na deze verschrikkelijke crisis te werken aan toekomstbestendige winkels en winkelgebieden. De petitie was gericht aan alle retailers en verhuurders van vastgoed om, gesteund door de overheid, een gezamenlijke kortetermijnoplossing te bieden voor acute liquiditeitsproblemen. Met de oproep wilden we het vertrouwen terugbrengen en draagvlak creëren voor maatwerkoplossingen voor de middellange termijn.
 
Vanuit IVBN zullen de leden retailers op basis van maatwerk tegemoetkomen, wanneer die de huur niet kunnen betalen vanwege zwaar omzetverlies als gevolg van de coronacrisis. Zij zullen dan een regeling treffen om uitstel van huurbetaling overeen te komen. Bij een betalingsregeling kan worden bepaald dat achteraf een deel van de huur zal moeten worden kwijtgescholden om de retailer weer perspectief te bieden. Bij dat maatwerk zal ook naar de positie van de retailer zelf worden gekeken. Naast papa-mama bedrijven en het midden- en kleinbedrijf, bestaat de retailsector immers ook uit internationale, zeer krachtige retailorganisaties. Voorraad en personeelskosten maken het overgrote deel van de bedrijfskosten van de retailer uit; huur veelal minder dan 10%. Verhuurders kunnen alleen rondom de huurbetaling een bijdrage leveren aan de acute liquiditeitsproblemen van retailers.
 
In de woningsector vonden we elkaar al snel onder de titel: ‘Door de coronacrisis moet niemand op straat belanden.’ De overheid is voor huurders het startpunt voor ondersteuning. Getroffen huurders zullen daarom actief moeten zoeken naar de mogelijkheden die de getroffen maatregelen bieden voor ondersteuning bij hun financiële situatie. Voor huurders die ondanks die maatregelen niet de maandelijkse huur kunnen betalen, spannen verhuurders zich in om maatwerk te leveren. Daarnaast worden er gedurende de coronacrisis geen huisuitzettingen gedaan (tenzij er evidente redenen zijn, zoals criminele activiteiten of extreme overlast). De minister komt met spoedwetgeving die het mogelijk maakt tijdelijke huurcontracten tijdelijk te verlengen voor de duur van de crisis.