ECR Research: Deflatoir klimaat en schuldenbergen in post-coronatijdperk

3 juni 2020

Door Andy Langenkamp, Senior Political Analyst

De economische ontwrichting als gevolg van de coronacrisis doet vermoeden dat het post-corona-tijdperk (of het corona-tijdperk als we nog jarenlang met lockdowns, social distancing enz te maken krijgen) volstrekt anders zal zijn dan het pre-corona-tijdperk.

Natuurlijk zullen zaken anders zijn, maar het is goed om even wat afstand te nemen. Daarbij helpt een deel van de toespraak van destijds Nederlandse premier Joop den Uyl ten tijde van de oliecrisis in de jaren zeventig:

“Wij moeten beseffen met elkaar dat we niet kunnen voortgaan met het verbruik van beperkte voorraden brandstoffen en grondstoffen zoals we dat in de laatste kwart eeuw hebben gedaan. Zo bezien keert de wereld van vóór de oliecrisis niet terug. Wij zullen ons blijvend moeten instellen op een levensgedrag met een zuiniger gebruik van grondstoffen en energie. Daardoor zal ons bestaan veranderen. Bepaalde uitzichten vallen daardoor weg.”

Zo’n revolutionaire verandering van de samenleving vond uiteindelijk niet plaats. In tegendeel, het gebruik van fossiele brandstoffen steeg en steeg en snelwegen raakten al snel weer dichtgeslibd. De coronacrisis is weliswaar ingrijpender dan de oliecrisis, maar desalniettemin is de kans groot dat op de middellange tot langere termijn veel meer niet verandert dan wel door de pandemie. Wel komt het groeipad van de wereldeconomie een stuk lager te liggen. 

Vanaf ongeveer 1980 ging de zogenaamde debt super cycle van start die samen met globalisering en het digitale tijdperk de turbo zette op wereldwijde economische groei. Deze cyclus leek in 2008 voorbij, maar al vrij snel stegen vrijwel overal de schulden weer hard. Deze keer vaak zonder bijkomende sterke groei. Nu zorgen de pandemie, de daaruit voortvloeiende economische crisis en de enorme steunmaatregelen door overheden en centrale banken voor nog veel verder groeiende schuldenbergen. Dit terwijl het internationale klimaat verder verslechtert met toenemende spanningen tussen de twee supermachten Amerika en China, nog meer afremming van grensoverschrijdende stromen van mensen, goederen en diensten (en deels ook kapitaal), toenemend protectionisme en afnemende investeringen en concurrentie.

Dit betekent dat de wereldeconomie waarschijnlijk nog een tijd met een deflatoir klimaat te maken houdt, waarin de groei voor een lange periode laag blijft (al kunnen kwartaalcijfers straks enorme uitschieters laten zien, omdat we van zo ver moeten komen) en het jaren duurt voordat mensen weer op hun oude welvaartsniveau zitten. Ik vermoed dat de sociaaleconomische en politieke stelsels in Europa (en ook in delen van Azië) beter toegerust zijn om met deze situatie om te gaan dan de Amerikaanse politiek en economie. Bovendien onderschatten de euro-doemdenkers vaak de wil en wellicht ook gevoelde noodzaak bij de Europese landen om het Europese project en de euro niet te laten klappen. Daarnaast is het niet ondenkbaar dat Europa meer en meer als neutrale, veilige haven wordt beschouwd door investeerders als spanningen tussen China en de VS verder oplopen.

ECR Research publiceert al ruim 40 jaar volledig onafhankelijke analyses op het gebied van asset allocatie, wereldwijde financiële markten, politiek en valuta- & rentemarkten.

Lezers van Financial Investigator kunnen kosteloos kennismaken op www.ecrresearch.com