Juul Vaandrager: Het onbenutte potentieel van vrouwelijk ondernemerschap

19 december 2023

Door Juul Vaandrager, Director Venture Capital bij de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP)

Al 10 jaar lang is in Nederland het aandeel van vrouwen die een onderneming starten onveranderd, namelijk zo’n 37%. Dat klinkt misschien veelbelovend, maar het betekent ook dat het aandeel van mannelijke starters toch nog zo’n 63% is. Aangezien onze bevolking voor de helft uit vrouwen bestaat, is er nog een wereld te winnen.

Het verschil wordt zelfs groter als we kijken naar bedrijven die aan het opschalen zijn. Daar heeft slechts 10% een vrouw in het senior management team. En dat terwijl uit onderzoek blijkt dat diversere teams niet alleen goed zijn voor de werkcultuur, maar ook leiden tot betere prestaties en aanzienlijke economische voordelen. Kortom, er is een groot onbenut potentieel waar we gebruik van kunnen maken. Een unieke kans!

De grote vraag is nu waarom anno 2023, met deze kennis in het achterhoofd, het percentage vrouwelijke ondernemers niet een sterke stijging heeft laten zien. Dat is te herleiden tot verschillende oorzaken, waarvan moeilijke toegang tot passende financiering en hardnekkige vooroordelen de belangrijkste zijn. Het begint eigenlijk al met de perceptie van vrouwelijke ondernemers. Zij krijgen vaak vergelijkbare reacties op hun ambities: ‘Maar je hebt toch een gezin?’ En terugkerende betuttelende vragen over hoe het gaat met hun ‘bedrijfje’.

Goed nieuws

Maar er is ook goed nieuws. Verandering begint bij inzicht en dat inzicht hebben we inmiddels. In het Verenigd Koninkrijk is in 2021 de ‘Investing in Women Code’ gestart om de toegang tot kapitaal voor vrouwelijke ondernemers te verbeteren. Inmiddels zijn er meer dan 200 ondertekenaars en is het initiatief zeer succesvol. Het blijkt dat alleen al het vragen aan ondertekenaars om bepaalde datapunten te verzamelen zorgt voor een groter bewustzijn binnen deze organisaties. Bovendien is er sprake van een daadwerkelijk significante groei van het aantal Britse vrouwelijke ondernemers in de afgelopen drie jaar.

Het uitgangspunt is dat als we vrouwen betere toegang tot kapitaal kunnen bieden, meer vrouwelijke ondernemers succesvol zullen zijn en hun bedrijven kunnen opschalen. Dat is niet alleen goed voor deze vrouwen en voor deze bedrijven, het is goed voor de hele economie. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst. We weten namelijk dat niets zo stimulerend werkt voor toekomstige generaties als inspirerende (vrouwelijke) rolmodellen.

Ondertekening Code-V

Goed voorbeeld doet volgen en inmiddels hebben we, dankzij een aantal initiatiefnemers, ook in Nederland onze eigen code. Op dinsdag 12 december werd door 65 partijen Code-V getekend: de Nederlandse Code Stimuleren Vrouwelijk Ondernemerschap. Het is een verbintenis om het groeilandschap voor vrouwelijke ondernemers in Nederland te versnellen. Ondertekenaars zijn een groot aantal publieke en private partijen, waaronder PE/VC-fondsen, banken, ministeries, belangenbehartigers en wetenschappers. De code behelst drie acties: allereerst het aanwijzen van een senior managementteamlid dat verantwoordelijk is, daarnaast het nemen van initiatieven en het implementeren hiervan in de eigen organisatie, en tenslotte het verzamelen en aanleveren van data.

De toekomst?

De ondertekening van Code-V is het startpunt. Het echte werk gaat nu beginnen. Maar het is wel uniek dat zoveel partijen die actief zijn in de helefinancieringsketen zich hebben gecommitteerd om actief bij te dragen aan het stimuleren van vrouwelijk ondernemerschap. Dat begint bij bewustwording en de bereidheid data aan te leveren. Immers, uiteindelijk is meten toch weten. De verwachtingen zijn hooggespannen, want op deze manier kunnen we als BV Nederland dan toch een stuk van dit onbenutte potentieel gaan verzilveren. En dat is goed nieuws voor iedereen!