Dennis Post: Crypto en fiscaliteit - de stand van zaken
Dennis Post: Crypto en fiscaliteit - de stand van zaken

Het zal niemand zijn ontgaan: er is veel te doen rondom beleggingen en box 3. De Hoge Raad heeft in juni 2024 een nieuwe duit in het zakje gedaan met een aantal belangrijke arresten. Maar hoe raakt dit alles de belegger in crypto?
Door Dennis Post, Partner/Belastingadviseur bij EY en wetenschapper
In juli 2023 bleek uit onderzoek dat Nederland ongeveer 2 miljoen bezitters van crypto kent. Het is niet uitgesloten dat dit aantal het afgelopen jaar is toegenomen als gevolg van diverse positieve sentimenten (en bijbehorende koersen) op de cryptomarkt. Het voorlopige hoogtepunt was in maart 2024, toen de koers van Bitcoin de $ 73.000 aantikte. En op het moment van schrijven is een koers van $ 100.000 al bijna in zicht!
Uiteraard dienen beleggers in crypto hun inkomsten op te geven in hun aangifte voor de inkomstenbelasting. Voor de meeste beleggers zullen deze inkomsten tot de rendementsgrondslag van box 3 behoren, waar een heffingsvrij vermogen van € 57.000 geldt (bedrag 2024, voor fiscaal partners is dit € 114.000). Waarschijnlijk blijft een groot deel van de 2 miljoen bezitters van crypto naar verwachting onder deze drempel.
Voor de wat actievere cryptobelegger is het niet vanzelfsprekend dat de inkomsten ook daadwerkelijk in box 3 vallen. Eerder dit jaar werd in de rechtspraak bepaald dat een belastingplichtige die een algoritme had ontwikkeld (een zogeheten ‘tradingbot’) zijn inkomsten in box 1 diende aan te geven. Het ging in dit specifieke geval om een algoritme dat was ontworpen voor arbitragehandel met crypto. En het algoritme bleek bijzonder succesvol: in 7580% van de gevallen werd een positief resultaat behaald. Met name dit laatste gaf de doorslag. Er was daarom sprake van een objectieve voordeelsverwachting en niet van handel met een louter speculatief karakter. En daarmee vielen de inkomsten in dit geval in box 1. Waarmee overigens niet gezegd is dat bij het gebruik van een algoritme of tradingbot in alle gevallen sprake is van inkomen in box 1.
Terug naar de cryptobelegger in box 3. Het box 3inkomen wordt forfaitair bepaald op 1 januari van het jaar. Maar in het beruchte Kerstarrest uit 2021 bepaalde de Hoge Raad dat in sommige situaties rekening moet worden gehouden met het werkelijke rendement. In juni van dit jaar gaf de Hoge Raad aan hoe dit werkelijke rendement moet worden berekend. Belastingplichtigen moeten dit werkelijke rendement zelf aantonen, waarbij gekeken wordt naar het totaal van de bezittingen en schulden. Cherry picking is dus niet toegestaan.
Voor crypto zijn wel enige handvatten te geven. Circa 70% van de waarde in crypto is vertegenwoordigd in twee crypto munten: Bitcoin en Ethereum. Wanneer de koersen van Bitcoin van de afgelopen jaren worden bekeken, dan valt op dat de koers van deze cryptomunt bijvoorbeeld op 1 januari van de jaren 2018 en 2022 relatief hoog stond ten opzichte van de koers een jaar later. Voor Ethereum geldt een vergelijkbaar beeld. Voor die jaren geldt dat het voor een belegger interessant kan zijn om te kijken naar het werkelijke rendement in die jaren.
Cherrypicking is wél toegestaan wanneer het werkelijke rendement hoger is dan het forfaitair berekende rendement. In dat geval is het devies: geef je cryptovermogen gewoon aan en betaal de verschuldigde belasting. Dat voorkomt een hoop ellende achteraf. En voor degenen die daarover nog zouden twijfelen: met ingang van 1 januari 2026 zullen aanbieders van cryptoassets gegevens over hun klanten gaan uitwisselen met de belastingdienst. Cryptovermogen proberen achter te houden, is er dan niet meer bij!