Remco Bleijs: Verduurzaming vastgoed en de start van het wielerseizoen

15 maart 2022

Door Remco Bleijs, Associate Partner Sustainability Services en Asset Management bij EY

Vastgoedontwikkelaars, vastgoedmanagers en woningbouwcoöperaties verduurzamen in rap tempo hun vastgoed. Ze moeten ook wel vanwege de wettelijke eisen, de trend van verduurzaming, het toekomstbestendig maken van hun beleggingen, de roep van beleggers, de business case en zeker ook omdat vastgoed voor een enorme CO₂-uitstoot én een negatieve biodiversiteitsimpact zorgt.

De ambitieuze doelstellingen betreffende de verduurzaming van de vastgoedsector zijn vaak wel duidelijk, net als de doelen die veel wielerploegen zich bij de opening van het net gestarte nieuwe wielerseizoen hebben gesteld. Maar zullen deze vastgoeddoelen worden behaald zonder het gebruik van doping? Oftewel, is er geen sprake van greenwashing?

Dat is uiteraard de grote vraag. Net als de wielersport heeft een deel van de vastgoedsector geen smetteloos verleden. Maar het lijkt alsof zij net als de wielerwereld schoon schip hebben gemaakt. En waarom ook niet? Iedereen verdient een tweede kans. Ook bij vastgoed gaat duurzaamheidsregelgeving  voor meer transparantie en dus een lagere kans op misbruik zorgen. En er zijn mogelijkheden genoeg om ook echt goed te verduurzamen.

De bouw van groene luchtkastelen?

Welke mogelijkheden zijn er zoal om vastgoed te verduurzamen? Dat zijn er legio, ik noem er een aantal. De meeste mogelijkheden gelden voor de traditionele vastgoedcategorieën huizen, winkels en kantoorpanden. En bij een goede uitvoering zijn het zeker géén groene luchtkastelen die worden gebouwd.

Bij nieuwbouw valt de denken aan het gebruik van duurzaam hout in plaats van de traditionele beton- en steenbouw. Het bespaart bij een goede isolering enorm veel CO₂. Sterker nog, het hout slaat CO₂ op. En er zijn al vele praktijkvoorbeelden beschikbaar.

Uiteraard is dit niet mogelijk voor bestaand vastgoed. Daar kan worden gedacht aan duurzamere isolering, warmtenetten, zonnepanelen, waterreservoirs, slimme meters en verlichting en warmtepompen, waarmee de afhankelijkheid van fossiele bronnen afneemt. Maar ook aan groene daken en weerbestendige beplanting die voor verkoeling zorgen en ook gunstig voor de biodiversiteit zijn. De vastgoedsector zorgt in beginsel voor een verslechtering van de biodiversiteit, stoot veel stikstof uit én zorgt voor circa 1/3 van de Nederlandse CO₂-uitstoot, dus elke reductie is winst.

Zowel voor nieuwbouw als voor bestaande bouw biedt de deeleconomie enorme kansen, waarbij veel nieuwe en milieuvriendelijkere mobiliteitsconcepten kunnen worden toegepast. Daarnaast heeft delen vaak ook een positieve sociale component. En de wildgroei aan lege panden, mede vanwege het thuiswerken? Die krijgen steeds meer een bestemming voor het groeiende woningtekort en voor de opvang voor het toenemende aantal vluchtelingen.

De Alpe d’Huez en doping

De reis om te verduurzamen doet me denken aan mijn beklimming van onder meer de Alpe d’Huez in 2011 met enkele collega’s van EY. We waren sponsor van het NOC*NSF en ik was één van de gelukkigen die onder begeleiding van Hennie Kuiper een echte Alpenreus mocht beklimmen. Hennie gaf ons een overvloed aan tips om te verduurzamen, echter hier vanuit het doel om je duurvermogen te verbeteren.

Onder een strakblauwe hemel en als ware het een echte tijdrit reden we om de minuut vanaf de voet van ‘de Alp’ omhoog tot aan de top op circa 2.000 meter. Een kolonne aan fietsers die zich voor één dag Alberto Contador waanden. Wát een beleving en wát een inspanning. Erben Wennemars won de rit glansrijk met de snelste tijd, maar o wat was ik trots dat ik het doel behaald had, zonder doping. En we bouwden ook: een goed feestje na afloop! En Alberto Contador? Die won dat jaar de Tour de France, maar het geel werd ‘m later afgenomen vanwege het gebruik van… doping.

Welke duurzaamheidsregelgeving?

Zelf denk ik dat het risico van doping, ofwel van greenwashing in de bouwsector, beperkt is. Er is toenemend toezicht en veel regelgeving en de sector kan nieuwe imagoschade niet gebruiken. Ook gelden voor vastgoed- en hypotheekbeleggingsfondsen vanuit de EU Green Deal de nieuwe duurzaamheidsregels van onder meer de SFDR, de EU Taxonomy en de AIFMD, naast bijvoorbeeld de regels dat al het kantoorvastgoed vanaf 2023 minimaal energielabel C moet hebben.

Daarnaast hebben veel vastgoed managers ‘net zero commitments’ ondertekend om vanaf 2030-2050 CO₂ neutraal te zijn, onder meer die van de World Green Building Counsil commitment. En ‘Paris-proof’. Zowel qua ‘operational carbon’ als qua ‘embodied carbon’, dus inclusief de zogenoemde upstream en downstream activiteiten van de bouw en de eventuele ontmanteling zelf. Veel vastgoed wordt al met Breaam-certificaten gebouwd en er zijn heel veel benchmarks over de progressie van vastgoedverduurzaming. Via de aankomende assurance-plicht vanuit de nieuwe CSRD-regelgeving zal er ook meer externe controle gaan plaatsvinden, wat tot meer vertrouwen zal leiden.

Engagement en La Primavera

Daarnaast zie ik kansen voor vastgoedbeheerders om meer engagement met huurders en kopers te voeren. Maar eenvoudig is het niet, want een goed energielabel wil nog niet zeggen dat de gebruiker verantwoord met energie en materialen omgaat. Een label A-woning kan nog steeds een hoge ‘embodied carbon’ hebben en veel energieverbruik en dus ook milieukosten met zich meebrengen.

Engagementkansen in overvloed dus, mogelijk in combinatie met het stellen van incentives. De EU en onze overheid zorgen ook voor toenemende subsidiemogelijkheden voor de noodzakelijke versnelling.

Het wielerseizoen is weer begonnen. La Primavera en alle andere mooie voorjaarsklassiekers staan voor de deur en de natuur roept. En de Nederlandse wielrenners? Die doen het vast goed. Zonder doping!

Meer columns van Remco Bleijs