Renze Munnik: ESG, ken je blinde vlekken

19 juli 2022

Door Renze Munnik, Risk Management Consultant bij Probability & Partners

ESG is een hot topic in de beleggingswereld. De afgelopen jaren is er meer aandacht voor, zowel vanuit beleggers als vanuit wetgevers en toezichthouders, en dat leidt ertoe dat er steeds meer principes en doelen worden geformuleerd voor beleggingen. Het staat nog in de kinderschoenen, maar begint een steeds professionelere vorm te krijgen. Daarbij hoort dat je niet alleen doelen stelt, maar dat je ook (aantoonbaar) in control bent. En dat wordt nog wel even een uitdaging.

Want hoe weet ik nu, nu de principes zijn geformuleerd, doelen zijn gesteld en criteria voor portefeuilles zijn bepaald, dat er ook echt gebeurt wat ik wil? Hoe weet ik dat mijn geld ook écht belegd wordt in bedrijven die voldoen aan mijn principes? Hoe weet ik dat ik echt de impact maak die ik voor ogen heb?

Vermogensbeheer is doorgaans uitbesteed en/of er wordt belegd in fondsen (of derivaten?). Hoe krijg je daar inzicht in? Hoe houd je daar grip op? Hoe ver moet je gaan? Duik je er zelf in? Of is het stellen van eisen aan de vermogensbeheerder voldoende?

Voor veel zaken kom je een heel eind met een ISO-certificering of een ISAE-verklaring. Maar die gaan over de processen. Die geven geen uitspraak over de inhoudelijke portefeuilles. Met zo’n verklaring krijg je mogelijk wel zekerheid over of een proces zodanig is ingericht (en uitgevoerd) dat het beleid netjes wordt gevolgd, maar niet over wat de inhoud van het beleid is.

Inzicht krijgen in de processen met betrekking tot hoe de beheerder met ESG omgaat, is in ieder geval een goed plan. En ga het gesprek ook aan. Hoe zorgt de beheerder ervoor dat hij over de juiste data beschikt? En hoe meet hij vervolgens de performance op het gebied van ESG?

En dan de inhoud

Maar er wordt steeds meer gevraagd van u als belegger/asset owner. Wat doet ú eraan op ESG-gebied? Vooral ook de inhoudelijke vraag: waar belegt u écht in? En dan kom je er niet meer mee weg door te verwijzen naar een beleid op hoog niveau met wat uitgangspunten, met het verwijzen naar een ISAE-verklaring van een beheerder of een samenvatting van het stembeleid van het afgelopen kwartaal. Nee, er wordt verwacht dat je écht weet waar je geld in zit en wat precies het effect op ESG-gebied is.

Dit zijn ook aandachtspunten met betrekking tot de vraag waartoe de vermogensbeheerder in staat is. Ook hij beschikt niet over alle gegevens.

Er zijn providers die data leveren over de ESG-performance van bedrijven. Daar kan je dus al een heel eind mee komen. Zolang je zelf maar écht weet waar je precies in belegt. Daarmee bedoel ik niet in welk fonds of welke index, maar echt welke aandelen/obligaties. Hoeveel geld heb je in welk individueel aandeel zitten?

Echter, ook voor de dataproviders staat het vakgebied nog in de kinderschoenen. Er zijn nog niet overal ESG-data over te krijgen. Afhankelijk van welke criteria je wilt monitoren en van welke specifieke aandelen je die wilt weten zullen er meer of minder data beschikbaar zijn.

Voor een deel zullen we echt nog wel moeten ‘wachten’ tot het hele vakgebied volwassener is geworden, maar je kunt natuurlijk wel al stappen nemen met de mogelijkheden die nu beschikbaar zijn.

Ga in gesprek met de vermogensbeheerders om uit te zoeken hoe zij zaken oppakken en welke mogelijkheden er nog meer zouden zijn. Hoe kunnen zij helpen om echt inzichtelijk te krijgen in hoeverre jouw doelen concreet worden ingevuld?

Daarnaast kun je zelf ook kijken naar wat jouw eigen mogelijkheden zijn. Heb je beschikking over de werkelijke beleggingen die je doet? Dat zou natuurlijk wel moeten. Dan kan je met die gegevens, in combinatie met de data die specifieke dataproviders kunnen leveren al zelf veel in kaart brengen, zonder afhankelijk te zijn van iemand anders.

Blinde vlekken

En breng vooral ook in kaart waar de hiaten nog zitten. Iedereen zal begrijpen dat je nu nog niet alles kan weten. Maar het scheelt veel als je een helder plaatje hebt van wat je zou moeten/willen weten, wat er al beschikbaar is (en wat de uitkomst daarvan is) en waar nog de blinde vlekken zitten. Vervolgens kan je onderzoeken wat je nodig hebt om die blinde vlekken in te vullen en welke partij daarbij mogelijk het beste kan helpen om dat in te vullen. Zo zijn er ook partijen die specifiek in bijvoorbeeld maatschappelijke beleggingen investeren. Hoe beoordelen zij hun investeringen? Hoe monitoren zijn dat? Waar halen zijn hun informatie vandaan?

Niemand zal het je kwalijk nemen als je nog niet alles weet. Maar wel als je niet weet welke stappen je zou moeten nemen om dat verbeteren.

Probability & Partners is een Risk Advisory Firm die geïntegreerde risicomanagement en kwantitatieve modelleringsoplossingen biedt aan de financiële sector en aan data-gedreven ondernemingen.

Meer columns van Renze Munnik