T. Rowe Price: Recessie eurozone dieper dan verwacht

24 januari 2023

De eurozone is getroffen door een reeks grote macro-economische schokken, maar de Europese Centrale Bank (ECB) – aangemoedigd door gegevens over de reële economie – verwacht dat de eurozone in 2023 met 0,5% zal groeien.

Tomasz Wieladek, Europees econoom bij T. Rowe Price is het daar niet mee eens. Hij verwacht dat de combinatie van verstoringen van de supply chain, de schok in de energieprijzen, de historische daling van de reële lonen en de snelle monetaire verkrapping er waarschijnlijk toe leiden dat de economie met ongeveer 1% krimpt.

Monetaire verkrapping wordt al gevoeld in de eurozone

De ECB is begonnen met het verkrappen van het monetaire beleid door in een hoog tempo de rente te verhogen als reactie op de hogere inflatie. De verkrapping laat zich al voelen in de eurozone en het is waarschijnlijk dat de PMI voor de Europese industrie de komende zes maanden zal blijven dalen. Het consumentenvertrouwen is nog zwakker dan de PMI, wat erop wijst dat de dalende vraag door lagere besteedbare inkomens en monetaire verkrapping in de komende drie tot zes maanden in de economische data zal verschijnen. Deze extra ongunstige ontwikkelingen zullen de schok van de energieprijzen waarschijnlijk verergeren en de eurozone in een stevige recessie duwen. 

Economie eurozone trekt aan…toch?

Desondanks houdt de ECB er vertrouwen in dat de komende recessie slechts mild zal zijn. Daar zijn verschillende redenen voor. Zo normaliseren de supply chains sneller dan verwacht. Dit leidde tot een sterker dan verwachte auto- en industriële productie in het derde kwartaal. Daarnaast zijn de energieprijzen snel gedaald, wat het vertrouwen van consumenten en bedrijven heeft aangewakkerd. Tegelijkertijd bleken de gegevens over de reële economie veerkrachtiger gebleken dan verwacht.

De belangrijkste bijdrage aan de groei van de eurozone in het derde kwartaal was de binnenlandse vraag, die de negatieve impact van de zwakke export meer dan compenseerde. Uit enquêtes blijkt echter dat de kracht van de binnenlandse vraag slechts tijdelijk is. Hoewel lagere energieprijzen, voornamelijk als gevolg van beter dan verwacht weer, op korte termijn een opleving van het vertrouwen en de activiteit kunnen ondersteunen, blijft de economische uitdaging van hogere gasprijzen op lange termijn bestaan. De ECB heeft onlangs aangegeven dat zij de rente met stappen van 50 bps zal blijven verhogen, wat leidt tot de grootste beleidsverkrapping sinds de introductie van de euro. Dit zal een negatief effect hebben op de binnenlandse vraag.

Recessie zal zich verdiepen

Een enquête van de Europese Commissie naar het concurrentievermogen van de industrie in de eurozone voorspelt een daling van de exportgroei van 25% in de komende kwartalen. Belangrijk is dat aan de externe vraagzijde de PMI's voor de industrie en de dienstensector in de VS nu duidelijk in recessiegebied zijn beland. Onzekerheden over de ontwikkeling van China’s zero-covid-beleid vormen ook een aanzienlijk risico. Het is mogelijk dat een snelle heropening van de Chinese economie op korte termijn economisch ontwrichtend zal blijken. Wieladek meent dat deze ongunstige externe factoren samen met de zwakke binnenlandse vraag, zal resulteren in een diepere recessie in de eurozone dan verwacht. 

Wat doen de financiële markten?

De vasthoudendheid van de ECB om het beleid op korte termijn te verkrappen, betekent dat zij waarschijnlijk tot in een recessie de rente zal verhogen, zoals de markten hebben ingeprijsd. De ECB zal een dergelijk strak beleid waarschijnlijk niet lang kunnen volhouden, wat betekent dat de markten na verloop van tijd weer renteverlagingen moeten inprijzen.

In de komende maanden verwacht Wieladek dat de 10-jarige Bund kan stijgen door een stijging van de 2-jaarsrente als gevolg van de beleidsverkrapping van de ECB. Daarna zal de economie verzwakken. Op dat moment zal de tweejaarsrente waarschijnlijk dalen. De tienjaarsrente zal ook dalen, maar minder dan de tweejaars, waardoor de rentecurve steiler wordt. In dit scenario zal de euro waarschijnlijk verzwakken ten opzichte van de Amerikaanse dollar, vanwege de zwakkere economie van de eurozone en de verwachting van toekomstige monetaire versoepeling door de ECB ten opzichte van de VS.