Gemiddelde beleggingsrendement pensioenfondsen -21%

29 september 2023

Het gemiddelde beleggingsrendement van pensioenfondsen van -21% over 2022 ging samen met 7% hogere pensioenbeheerkosten en 76% lagere prestatievergoedingen.

De totaal gerapporteerde pensioenbeheerkosten kwamen in 2022 uit op € 9,6 miljard, 33% lager dan in het recordjaar 2021. De daling wordt met name veroorzaakt door veel lagere prestatievergoedingen. Daar staat tegenover dat de pensioenbeheerkosten met 7% zijn gestegen, onder andere door de voorbereidingen op het nieuwe pensioenstelsel. Dit alles concludeert Bell Pension Consultants & Actuaries in haar jaarlijkse en gisteren verschenen rapport ‘Werk in uitvoering bij pensioenfondsen 2023’.

‘Na het uitzonderlijke jaar 2021, met de geëxplodeerde prestatievergoedingen, zijn de kosten van vermogensbeheer weer enigszins genormaliseerd,’ reageert Jeroen Koopmans, Partner bij het bedrijf. ‘De pensioenbeheerkosten zijn echter fors gestegen. Ook dat was te verwachten, in verband met de kosten die gemaakt moeten worden met de voorbereidingen op en vervolgens de implementatie van het nieuw pensioenstelsel.’

Beleggingsrendement van -41% tot –10%

Voor het rapport zijn de jaarverslagen van 178 pensioenfondsen geanalyseerd, inclusief 35 kringen bij 5 algemeen pensioenfondsen. Gemiddeld hadden deze fondsen in 2022 een belegd vermogen van € 1.625 miljard, voor 6,2 miljoen actieve deelnemers, 3,8 miljoen pensioengerechtigden en 9,1 miljoen slapers, aldus de onderzoekers. De belangrijkste bevindingen op een rij gezet zijn:

• Gemiddeld behaalden pensioenfondsen in 2022 een beleggingsrendement van -21%. De onderlinge verschillen zijn echter zeer groot, variërend tussen -41% en –10%.
• De premiedekkingsgraad steeg van 67% in 2021 naar 75%. Bij grotere pensioenfondsen had de premie een groter negatief effect: in totaal werd in 2022 € 13,3 miljard uit het eigen vermogen gehaald doordat de premie ontoereikend was, ofwel 33% van de feitelijke premie.
• De totale vermogensbeheerkosten (inclusief transactiekosten) zijn met ruim € 4,9 miljard gedaald, van € 13,4 miljard naar € 8,5 miljard, een daling van 36%. Als percentage van het gemiddeld belegd vermogen zijn ze gedaald van 0,77% naar 0,53%, een daling van 32%.
• De stijging van de beleggingskosten is nagenoeg volledig te verklaren doordat de fondsen in 2022 € 5,3 miljard minder kwijt waren aan prestatievergoedingen, een daling van 76%.
• De totale pensioenbeheerkosten stegen met € 76 miljoen naar € 1.101 miljoen, of 7%. Daarbij namen de gemiddelde kosten per deelnemer toe van € 107 in 2021 naar € 110 in 2022, een stijging van 3%.  Als redenen werden genoemd de toegenomen kosten door de Wtp, algemene prijsstijgingen, gewijzigde aantallen deelnemers en toegenomen bestuurs- en governance-kosten.
• De totale kostenratio daalde van 0,74% naar 0,49%.
• De wettelijk verplichte kostenratio’s worden inmiddels door 88% van de pensioenfondsen correct berekend. In 2021 was dat nog 83%.

De onderzochte 178 pensioenfondsen bestonden uit 27 fondsen met minder dan 1.000 deelnemers, 89 met tussen 1.000 en 10.000 deelnemers, 48 met tussen 10.000 en 100.000 deelnemers, 12 fondsen met 100.000 en 1.000.000 deelnemers, en  fondsen met meer dan 1.000.000 deelnemers.