Felix Zwart: Record aan vermogen in private equity én venture capital
Felix Zwart: Record aan vermogen in private equity én venture capital
Door Felix Zwart, Director of Research & Policy bij Nederlandse Vererniging Participatiemaatschappijen (NVP)
Vorig jaar hebben Nederlandse private equity (PE) en venture capital (VC) fondsmanagers bijna € 9,2 miljard aan nieuw kapitaal opgehaald bij beleggers, waarvan € 3,2 miljard door venture capitalists. Opvallend was dat de beleggingen van pensioenfondsen in VC sterk stegen. Het vorige piekjaar was 2021 met € 7,3 miljard, waarvan € 2,4 voor VC.
De liefhebbers kunnen eind deze week volop grasduinen in de nieuwe cijfers over 2023 op onze website. Maar wat ligt er achter deze bijzondere cijfers?
De gebruikelijke uitschieters
Zowel in PE als in VC zijn er een aantal fondsmanagers die erg grote fondsen hebben opgehaald. Denk bij PE aan Waterland, met onder andere een negende fonds van €4 miljard, en bij VC aan Forbion, met €1,35 miljard voor onder andere hun zesde fonds, en Gilde Healthcare, met €740 miljoen voor alleen hun zesde fonds.
Ongeveer om het jaar zien we grote fondsen die de cijfers flink omhoog stuwen. Opvallend dit jaar is dat we een sterke stijging zien in de bijdrage van pensioenfondsen aan VC-fondsen. Het zijn vooral buitenlandse pensioenfondsen die de grootste ‘tickets’ schrijven, maar voor het eerst doen ook Nederlandse partijen flink mee.
We zien dit vooral in de life sciences, de VC-sector met het langste ‘track record’ in Nederland. Maar ook in deeptech zijn er aansprekende voorbeelden zoals Innovation Industries en DeeptechXL, die dankzij Nederlandse pensioenfondsen grotere fondsen konden werven.
In PE zijn pensioenfondsen al decennia een belangrijke bron van kapitaal. Particulieren vormen een nieuwe groep. Zij beleggen via paraplufondsen, aanvankelijk vooral in PE, maar nu ook in VC. Hoewel in de meeste gevallen de minimale inleg € 100.000 is, worden PE en VC op deze manier toegankelijk voor een veel grotere groep.
Een abnormale uitschieter
Het zal niemand ontgaan zijn dat we in een heel andere wereld leven dan op 23 februari 2022, de dag voor de grootscheepse Russische invasie van Oekraïne. Sindsdien staan veiligheid en defensie voor het eerste in decennia weer hoog op de agenda, inclusief innovatie en kapitaal daarvoor. Daarom is in 2023 het NATO Innovation Fund (NIF) in Amsterdam van start gegaan.
Dit VC-fonds van € 1 miljard – met bijdragen van 24 NAVO-lidstaten, maar niet de VS – is gaan investeren in Europese startups en in VC-fondsen die innovatieve bijdragen aan de (Europese) veiligheid brengen. Niet zozeer in tanks en munitie. Jaren van vrede, maar ook uitsluitingsbeleid, hadden voor een pover investeringsklimaat gezorgd voor startups die (in de verte) met defensie gelinkt zouden kunnen worden. Het overheidsgeld van het NIF moet deze investeringen voor de markt aanjagen.
In het VK hebben de asset management-industrie en het ministerie van Financiën al aangegeven dat investeren in defensie goed kan passen in een degelijk ESG-beleid. Belangrijk daarbij is wel dat het ESG-beleid ook echt op orde is: deze innovaties mogen natuurlijk niet weglekken naar dubieuze regimes.
Zien we dan over een paar jaar, in de paragraaf over gebruikelijke uitschieters in PE en VC, dat kleine investeerders in defensie en security tech in staat zijn geweest om grote fondsen te werven? Waarin gaat u beleggen in 2024?