Ronde Tafel 'Opportunities in Emerging Market Debt' - Deel 2: De invloed van geopolitieke ontwikkelingen

5 juni 2024

Welke gevolgen hebben geopolitieke ontwikkelingen zoals de verzwakte positie van China, een mogelijke herverkiezing van Donald Trump en protectionistisch beleid voor Emerging Market Debt? De deelnemers aan deze Ronde Tafel deelden hun verwachtingen.

Door Hans Amesz

Dit is deel 2 van het verslag. Deel 1 lees je hier en deel 3 lees je hier.

Wat zijn de gevolgen van de recente zwakte van China voor de obligatiemarkten?

Naki Nartey: ‘Historisch gezien is er sprake van een vrij sterke positieve correlatie tussen de groei van China en die van andere opkomende markten. Als China groeit, zie je meestal een stijging van de grondstoffenprijzen, en als China vertraagt, zie je het omgekeerde. Er vindt in opkomende landen veel export van grondstoffen plaats, dus de groei in China is meestal van groot belang. Maar wat we meer recent hebben gezien, is dat de beta tussen de groei in China en die in andere opkomende markten kleiner is geworden, en meer recent negatief. In 2022 en 2023 was er sprake van een sterkere groei in veel opkomende markteconomieën, terwijl China vertraagde. Niemand weet wat er in de toekomst gaat gebeuren, maar de boodschap die we onze klanten meegeven, is dat er in ieder geval op korte termijn sprake is van een zekere ontkoppeling tussen de Chinese economie en de sterke groei van emerging markets als bijvoorbeeld India. Maar China groeit nog steeds en er is geen reële kans op een recessie. We verwachten niet dat de vertraging van de Chinese economie grote negatieve impact zal hebben op de rest van de opkomende markten.’

Thurgood: ‘Omdat China zo groot is, is de netto impact van de vertraging nog steeds vrij goed zichtbaar. Verder kon je een impact zien op de psychologie van de Aziatische obligatiemarkt, omdat Aziatische beleggingsfondsen worstelden met negatieve performances en uitstromen. De overgang van Azië van een op leningen gebaseerd systeem naar een kapitaalmarktsysteem is daarom een beetje tot stilstand gekomen. Dit heeft op de obligatiemarkten onder andere geleid tot hernieuwde belangstelling voor landen als India, Indonesië en Maleisië.’

Wat zijn de gevolgen voor de asset class indien Donald Trump wordt herkozen?

Nartey: ‘Een herverkiezing van Trump zou wereldwijde impact hebben, niet alleen in opkomende landen. Als er een verhoging van de Chinese importtarieven zou komen, zou dat vergeldingsmaatregelen van China kunnen uitlokken. Dat kan inflatoir werken en een handelsoorlog veroorzaken. Bezien vanuit de asset class EMD is er dus sprake van een geopolitiek risico.’

De Amerikaanse dollar fungeert als veilige haven en op dit moment is er helaas geen alternatief.

Graswinckel: ‘Als Trump weer president wordt, bestaat de vrees dat hij zich in zijn beleid vooral op de Verenigde Staten zal richten en zich daardoor afwendt van de rest van de wereld. Zo zou hij mogelijk ook willen bezuinigen op de Amerikaanse bijdrage aan het IMF en de Wereldbank, met alle negatieve gevolgen voor opkomende landen van dien.’

Vandenhoeck: ‘De inzet van het begrotingstekort heeft de productiviteit in de VS verhoogd en ervoor gezorgd dat het land het economisch steeds beter blijft doen. Ik denk dat de hoeveelheid geld die is uitgegeven, maar ook de manier waarop het is uitgegeven, de VS en de Amerikaanse dollar onder Joe Biden sterk houden. Denk aan de subsidie voor de groene transitie, die verankerd is in de Inflation Reduction Act. Een herverkiezing van Trump zou investeerders aan het twijfelen kunnen brengen over de VS als veilige haven. Met een president die met name gericht is op het binnenlandse belang, zou de Amerikaanse dollar aanzienlijk kunnen verzwakken. Als de rentetarieven hoog zijn, kan de totale rentelast andere balansposten overschaduwen. Anders hol je uiteindelijk je potentieel uit.’

Graswinckel: ‘Is die verzwakking voornamelijk het gevolg van een gebrek aan vertrouwen?’

Vandenhoeck: ‘Gedeeltelijk, maar het heeft ook te maken met de effectiviteit van de investeringen. De VS heeft nu een staatsschuld van ongeveer 120% van het bbp. Door de toekomstige rentebetalingen daarover kom je terecht in een vicieuze cirkel, waardoor toekomstige investeringen worden uitgehold.’

Lemans: ‘De hamvraag is of de VS nog uitzonderlijker kan zijn dan nu om de dollar in de opwaartse trend te houden. Ik denk dat Trump op termijn weinig invloed heeft op de dollarkoers. Opmerkelijk is de kracht van EMD met een dollar die alleen maar sterker is geworden. Dat zegt iets over de interesse in deze beleggingscategorie.’

Het financiële systeem draait grotendeels op de Amerikaanse dollar en dat zal niet snel veranderen.

Zijn de aanhoudende uitstromen uit EMD-beleggingsfondsen zorgwekkend voor de toekomst van de beleggingscategorie? Of zien jullie ondanks dit fenomeen nog steeds ruimte voor de markt om te groeien?

Nartey: ‘Het lijdt geen twijfel dat de laatste jaren voor EMD-beleggingsfondsen wat betreft de in- en uitstroom heel lastig zijn geweest. In 2022, het slechtste jaar qua uitstroom, verliet $ 90 miljard de beleggingscategorie, min of meer gelijk verdeeld over harde en lokale valuta. Vorig jaar ging het om circa $ 34 miljard, waarvan $ 25 miljard harde en ongeveer $ 9 miljard lokale valuta. Hoewel het beeld van de in- en uitstroom van EMD-fondsen negatief is, is dit niet het hele verhaal. Wij zien interesse van klanten in de asset class en denken dat die zal blijven en zal groeien. We raden beleggers aan om niet alleen naar het plaatje van in- en uitgaande kapitaalstromen te kijken, omdat dat niet het complete verhaal vertelt.’

Thurgood: ‘Daar ben ik het mee eens, ik zie het negatieve stroombeeld soms een beetje als een afleiding, omdat je inderdaad niet het hele verhaal te zien krijgt. Kapitaalstromen in en uit EM komen van verschillende beleggers, niet alleen van retail-fondsen, en daarom heeft het beeld van de in- en uitstroom wel enige waarde, maar creëert het waarschijnlijk meer onzekerheid dan dat het je helpt.’

Law: ‘De Amerikaanse dollar fungeert als veilige haven en op dit moment is er helaas geen alternatief. We hoopten allemaal dat de euro dat op een gegeven moment zou worden, maar die is slechts een enigszins concurrerende valuta geworden. Niettemin zijn er partijen die wat meer exposure naar opkomende markten willen hebben. Wat ik ook heb gezien, is dat sommige nationale pensioenfondsen aan het mandaat in Amerikaanse dollars meestal ook wat wereldwijde EMs hebben toegevoegd. Ik denk dat dit de markt ook tactisch zal ondersteunen.’

Er is een aanzienlijke verbetering opgetreden in de institutionele kracht in veel opkomende markten.

Hoe zullen mogelijke verschuivingen in nationaal beleid naar meer protectionistische regimes, in een jaar met veel lokale en nationale verkiezingen, de asset class beïnvloeden? Gaan we naar een wereld met twee of drie financiële systemen: een gebaseerd op de Amerikaanse dollar, een op de Chinese munt en een op het Midden-Oosten?

Vandenhoeck: ‘Voor de nabije toekomst zal de Amerikaanse dollar de reservevaluta blijven. Er zijn eigenlijk nauwelijks alternatieven. Wellicht ontstaan er wat kleinere blokken, maar die zullen eenmalig en niet duurzaam zijn.’

Lemans: ‘Als investeerders meer gaan nadenken over investeren buiten de Amerikaanse regio, zou dat betekenen dat er scheurtjes komen in het vertrouwen in de Amerikaanse economie en de Amerikaanse dollar. Het punt is echter dat dat, zoals het er macro-economisch nu naar uitziet, niet gaat gebeuren. Het financiële systeem draait grotendeels om de Amerikaanse dollar en dat zal niet snel veranderen.’

Vandenhoeck: ‘In het begin van deze eeuw domineerde China de emerging markets. Maar in de afgelopen tien jaar is de afhankelijkheid van China verminderd. De binnenlandse markten hebben zich ontwikkeld en runnen zichzelf, ongeacht externe factoren. Er is een aanzienlijke verbetering opgetreden in de institutionele kracht in veel opkomende markten: ze zijn in staat om weerstand te bieden.’

Graswinckel: ‘Dit heeft er ook toe bijgedragen dat veel centrale banken in opkomende landen meer hun eigen, onafhankelijke monetaire beleid zijn gaan voeren. Op sommige vlakken zijn die institutionele krachten de afgelopen decennia verbeterd.’

Vandenhoeck: ‘Ja, er is vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw een institutionalisering van instellingen en processen geweest, met hulp van sommige supranationale organisaties. Dat zie je nu ook gebeuren met de steun van het IMF aan Egypte. Soms moeten er moeilijke keuzes worden gemaakt, en als politici dat niet willen of daar niet toe in staat zijn, haal je er iemand anders bij, zoals het IMF. Je verandert de manier waarop zaken worden gedaan en mede daardoor is in de afgelopen kwart eeuw veel vooruitgang geboekt. Dat is tot op zekere hoogte een tegenwicht voor de populisten.’