San Lie: Fast fashion, waar trekt u de grens?

27 augustus 2024

Door San Lie, Directeur van ASN Impact Investors

Fast fashion heeft een grote en groeiende negatieve impact op milieu en mensen. Uit de portefeuilles waar ik met mijn team verantwoordelijk voor ben, zijn de bedrijven die werken volgens dat model daarom onlangs verwijderd. Een belangrijke stap, dat merk ik ook aan de vele reacties. Die geven de indruk dat er nu momentum is voor de hele financiële sector om druk te zetten achter de verduurzaming van de kledingindustrie.

Fast fashion, het businessmodel waarbij vaak en snel nieuwe collecties worden uitgebracht, past niet in een duurzame portefeuille. Inmiddels heeft het concept gezelschap gekregen van ultra fast fashion en zelfs instant fashion: nóg meer, nóg sneller, nóg vervuilender. Voor uw idee: waar Zara al 35.000 stijlen per jaar uitbrengt, komt een Chinese speler als Shein er met 1,3 miljoen. Inderdaad, bijna 40 keer zoveel.

Toets voor fast fashion

Met die wetenschap hebben we ons beleid rond fast fashion aangescherpt en criteria ontwikkeld om bij bedrijven te toetsen of zij volgens het fast fashion-model werken. Wordt de kleding zo kostenefficiënt mogelijk geproduceerd? Is er een hoge omloopsnelheid? Dat wil zeggen, zijn er meerdere modetrends per seizoen? Vindt de productie plaats in lagelonenlanden? En gebeurt die op milieu-onvriendelijke wijze? Als een bedrijf op bovenstaande wijze opereert, sluiten wij het voortaan uit van ons beleggingsuniversum.

Uitsluiting, tenzij

Tenzij de onderneming zich concreet en in voldoende mate richt op verduurzaming. Daarvoor moet het bedrijf erop gericht zijn het aantal collecties en/of kledingstukken per jaar terug te dringen en de kwaliteit van kledingstukken te verbeteren, zodat de levensduur wordt verlengd. Bovendien willen we een verschuiving zien naar het gebruik van enkel hernieuwbare grondstoffen en naar een design- en productieproces dat rekening houdt met het recyclen van kleding.

Duurzame kledingbedrijven blijven welkom

Voor de goede orde: we sluiten de kledingsector dus niet categorisch uit. Kleding is een noodzakelijke levensbehoefte die past in de duurzame toekomst waarnaar we op weg zijn. Buiten de beurs bewijzen veel ondernemingen al hoe het anders kan. Echt duurzame beursgenoteerde kledingbedrijven zijn en blijven daarom welkom in ons beleggingsuniversum, mits ze aantoonbaar stappen zetten richting een meer 'slow' model volgens onze criteria.

Leefbaar loon

Onze strijd voor een leefbaar loon in de kledingsector was lange tijd aanleiding om geïnvesteerd te blijven in de koplopers in duurzaam beleid binnen de industrie. Daarop was ons engagement ook sterk gericht en partijen als Puma en H&M maakten zeker stappen, met beleid dat meer aandacht had voor ketenverantwoordelijkheid en het betalen van een leefbaar loon. Maar de vertaling naar de praktijk valt tegen terwijl de druk van de mode-industrie op het milieu ondertussen steeds groter wordt.

Een stap met gevolgen

Het was een duivels dilemma, maar we zijn nu op het punt gekomen dat uitstappen het sterkste signaal is dat we kunnen geven. Die aankondiging riep vorige week veel meer reacties op dan ik had verwacht. Van klanten, van collega's, van duurzame (helaas nog niet beursgenoteerde) mode-ondernemers én van de fast fashionbedrijven zelf. Die laatste traden in contact over ons nieuwe beleid en criteria (en willen er hopelijk aan kunnen voldoen).

Dat doet me goed, want het is ongelofelijk belangrijk dat onze stap gevolgen heeft. We hopen dat andere partijen met een maatschappelijke opdracht - lees: pensioenfondsen - ook scherper gaan kijken naar fast fashion en hun positie bepalen. Misschien helpen onze criteria daarbij.

Overheid én beleggers aan zet

Ik hoop dat ook de overheid sneller en krachtiger gaat interveniëren in een sector, die gevangen lijkt te zitten in haar eigen systeem. De EU bereidt regels voor die de textielsector tot grotere transparantie dwingen en aanzetten tot meer recycling. Nederland heeft net als Frankrijk de producentenaansprakelijkheid voor textielbedrijven aangescherpt maar er mag best nog een tandje bij. Als de markt het zelf niet oplost, dan heb je de overheid nodig om zaken te veranderen.

Trotse klanten

Maar wat mij betreft zijn naast de overheid nu zeker ook de beleggers aan zet. En wat ze ook besluiten na eigen onderzoek van de kledingsector, geïnvesteerd blijven en extra gas geven op engagement of desinvesteren als ultiem signaal - we wensen ze de bijval toe van trotse klanten en deelnemers die wij mochten ontvangen.

San Lie is directeur van ASN Impact Investors. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meer columns van San Lie