LFDE: Crypto imperium

10 december 2024

Bijna 50% hoger in één maand tijd! Op de koers van de bitcoin lijkt geen maat te staan sinds Donald Trump, een van zijn meest vooraanstaande verdedigers, de verkiezingen heeft gewonnen. Door met de geestdrift van een nieuwe bekeerling de loftrompet over de cryptomunt te steken, verrijkt hij haar aanhangers, in de eerste plaats Elon Musk – een mooie beloning voor diens trouwe steun.

Trump versterkt de status van bitcoin door het als toekomstige president te ondersteunen. Zijn regering geeft de munt een officieel karakter, met sleutelrollen voor Elon Musk en Paul Atkins. Musk, bekend van Tesla’s bitcoin-investeringen in 2021, blijft een invloedrijke figuur. Atkins, voorgedragen als hoofd van de SEC en voormalig lid onder George W. Bush, is een uitgesproken pleitbezorger van bitcoin.

De SEC staat dus voor een koerswijziging maar toonde zich tot nu toe een koele minnaar van de bitcoin en wachtte tot januari 2024 om toestemming te geven voor de uitgifte van door bitcoins gedekte ETF's. Met de aankondiging dat David O. Sacks, die – net zoals Elon Musk – een verleden heeft bij Paypal en een prominent vertegenwoordiger is van Silicon Valley, wordt gebombardeerd tot 'White House A.I. & Crypto Czar' (sic), zwelt het pro-cryptoteam dat in Washington zijn intrek zal nemen verder aan. Het verschil met de Democratische partij, die zo goed als unaniem sceptisch staat tegenover cryptomunten, kon moeilijk groter zijn.

De bitcoin groeit langzaam uit tot een bijna wettige munteenheid, wat de monetaire orde kan veranderen. Fed-voorzitter Jerome Powell noemde bitcoin recent "virtueel goud" en zag het niet als concurrent van de dollar, maar van goud—a significant moment in de wereldwijde financiële discussie.

Op zijn weg naar erkenning door de grote monetaire instellingen ondergaat de bitcoin een paradoxale verandering. Terwijl hij oorspronkelijk werd bedacht als munt die ontsnapte aan de controle van de nationale instellingen en centrale banken, waar zijn libertaire verre voorvader Friedrich Hayek geen goed woord voor over had, verwordt hij stilaan tot een belegging die nauw verweven is met de – strikt gereguleerde – grote Amerikaanse financiële instellingen.

De grote Amerikaanse beurzen gaven al in 2017 het startschot voor op de bitcoin gestoelde derivaten, die sindsdien op grote schaal worden verhandeld. De grootste – en uiteraard Amerikaanse – vermogensbeheerders ter wereld, zoals Blackrock en Fidelity, hebben direct aan de bitcoin gekoppelde fondsen opgericht zodra de SEC daarvoor het licht op groen had gezet. De twee fondsen van dat type die zij beheren hebben na minder dan een jaar al een totale omvang van meer dan 70 miljard dollar.

Maakt die hechte band met het Amerikaanse financiële stelsel van de bitcoin – en bij uitbreiding van cryptomunten in het algemeen – niet eerder een verlengstuk van de dollar dan zijn vervanger? Zeker is alvast dat de Verenigde Staten, door de cryptomunt te institutionaliseren, de mogelijkheid krijgen om de ontwikkeling ervan te sturen en haar desgewenst in te zetten om hun belangen te dienen. Europa sleept – wat hadden we anders verwacht? – met de voeten en dreigt eens te meer de speelbal te worden van de Amerikaanse grillen.

Zo was het wachten tot in 2021 voor de eerste Europese bitcoinfutures werden verhandeld. Louter door bitcoin gedekte Europese fondsen voor het brede publiek bestaan niet – de enkele fondsen die er zijn, worden beschouwd als alternatieve beleggingen. De Europese instellingen zien cryptomunten meer als een bedreiging dan als een kans, zo blijkt uit een recent artikel van twee directieleden van de Europese Centrale Bank (ook al vertolken zij strikt genomen niet het officiële standpunt van de ECB), die de bitcoin bestempelen als een speculatieve zeepbel waartegen de bevolking beschermd moet worden.

Zal de legitimatie van de bitcoin – en de tweede ambtstermijn van Donald Trump – resulteren in een nieuwe wereldramp of in een vrijere financiële wereld? Ze luidt in elk geval een trumpiaansere, Amerikaansere wereld in, waarin ook staatloze munten een afspiegeling worden van de onderlinge concurrentie die staten sinds jaar en dag voeren.

De meningen in dit stuk zijn persoonlijke standpunten van de beheerder. LFDE kan er niet voor aansprakelijk worden gesteld.