Nextens: Nederlandse bedrijfsleven bereidt zich voor op CSRD

De invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) sinds 2024 leidt tot verzet in Nederland en elders in Europa. Tegelijkertijd gaan bedrijven in Nederland door met voorbereiding op en invoering van deze Europese richtlijn die bedrijven verplicht om te rapporteren over duurzaamheidsprestaties.
Onderzoek door Nextens fiscale software onder ondernemers met personeel en financieel managers laat zien dat 35% van de bedrijven in Nederland zegt klaar te zijn voor invoering in 2025 terwijl 22% zegt niet klaar te zijn. De resterende 43% is nog niet zeker. Vooral bedrijven met meer dan duizend werknemers zijn goed voorbereid: 47% van deze grote bedrijven is het daar mee eens en slechts 9% is het daar niet mee eens. Er bestaan grote verschillen tussen bedrijfssectoren.
De CSRD-richtlijn voor duurzaamheidsrapportage wordt stapsgewijs ingevoerd. Grote bedrijven moeten vanaf boekjaar 2024 hierover rapporteren als ze aan minstens twee van de drie criteria voldoen: meer dan 250 medewerkers, meer dan €40 miljoen omzet en meer dan €20 miljoen balanstotaal. Hierbij is een externe accountantscontrole verplicht.
CSRD moet sinds juli 2024 binnen de EU in nationale wet- en regelgeving worden omgezet. Dat is onder meer de Nederlandse regering niet gelukt. Afgelopen februari bepleitten de SRA, de grootste brancheorganisatie van accountants, én de NBA, de beroepsorganisatie, voor uitstel.
De Europese CSRD-richtlijn zou ten minste één jaar later moeten ingaan. Elders in Europa is ook verzet tegen de richtlijn, die 'onder stoom en kokend water tot stand' kwam, volgens bijvoorbeeld AFM-baas Laura van Geest. In de nasleep van het rapport-Draghi, dat onder meer waarschuwde voor teveel regeldruk, komt de Europese Commissie naar verwachting met nieuwe voorstellen, mogelijk ook voor CSRD.
Voorbereiding
Na de verplichting voor grote bedrijven sinds 2024 geldt CSRD vanaf 2026 ook voor beursgenoteerde MKB-bedrijven. Omdat de richtlijn verplicht over de waardeketen te rapporteren kunnen ook kleinere toeleveranciers gevraagd worden duurzaamheidsdata aan te leveren. Van bedrijven tussen de 500 en 1.000 personen in Nederland bevestigt maar liefst 46% dat hun toeleveranciers en zakelijke partners inmiddels voldoen aan CSRD.
Van bedrijven in Nederland tot 25 personen zegt minder dan 20% klaar te zijn voor CSRD. Dit percentage stijgt naarmate bedrijven groter zijn, waarbij bijna de helft van bedrijven met 1.000 of meer personen zegt klaar te zijn voor CSRD en 9% zegt niet klaar te zijn.
Sommige sectoren lopen voorop in hun paraatheid voor CSRD, zoals de financiële dienstverlening met 57%, horeca met 47%, vervoer en opslag met 44%, industrie met 43% en bouwnijverheid met 41%. Veel lager scoren groot- en detailhandel met 34%, de zorg met 27%, landbouw, bosbouw en visserij met 15% en cultuur, sport en recreatie met 13%.
Maar liefst 47% van de respondenten verwacht voor de eigen organisatie substantiële extra administratieve kosten vanwege de invoering en het onderhoud van CSRD. Van de bedrijven groter dan 25 personen heeft 41% externe adviseurs nodig (gehad) voor de CSRD-rapportage. Daarbij verwachten vooral grotere bedrijven extra fiscale controle, oplopend tot 49% van de bedrijven tussen de 500 en 1.000 personen.
Toekomst
Van de respondenten verwacht 55% dat CSRD de komende jaren ingrijpender wordt. Bij organisaties tussen de 500 en 1.000 personen is dat 64%. Tegelijk verwacht 30% dat CSRD een kans is voor de eigen organisatie om zich te onderscheiden; 19% verwacht er zelfs een concurrentievoordeel uit te kunnen halen. Financiële instellingen zien het vaakst een concurrentievoordeel (28%). Van alle organisaties groter dan 25 personen heeft 30% al verzoeken ontvangen van klanten of investeerders voor informatie rondom CSRD-compliance.