Cardano: Het klimaat verdient een markt

Cardano: Het klimaat verdient een markt

Duurzaam beleggen Klimaatverandering
Klimaatverandering duurzaam (Mysticartdesign, Pixabay)

Nee, het schiet niet echt op met het bezweren van de klimaatcrisis, zeker nu er een gure politieke tegenwind waait in de westerse wereld. En toch is het een kwestie van gewoon doen. De geschiedenis leert immers dat we ook deze crisis, hoe omvangrijk ook, kunnen bezweren.

Zo kijkt de Amerikaanse expert in klimaatfinanciering en impactbeleggen, en een van de grondleggers van de carbon credit markt, Paula DiPerna aan tegen het oplossen van de ecologische en sociale uitdagingen. Met haar nuchtere en pragmatische aanpak treedt ze wereldwijd in contact met regeringsleiders, wetenschappers en financiële experts. Haar boek Pricing the Priceless beschrijft hoe investeerders met nieuwe financiële instrumenten kunnen bijdragen aan oplossingen voor deze uitdagingen.

Beleggers moeten weer de voorhoede vormen

Dat de versnelling in verduurzaming vooral van impactbeleggingen moet komen staat voor DiPerna als een paal boven water. 'Sinds het Parijsakkoord van bijna tien jaar geleden zijn beleggers voorop gaan lopen in vergroenen van hun investeringen, maar nu zie je een duidelijke terugval. Zij moeten echt weer de voorhoede gaan vormen. Want kapitaal, wetenschap en politiek zijn de drie elementen die nodig zijn om de klimaatcrisis op te lossen. Ze lopen echter niet synchroon, ze volgen elk hun eigen tijdlijn. Zolang deze drie nog niet in de pas lopen kunnen we de klimaatcrisis niet oplossen', aldus DiPerna.

Investeren met innovatieve instrumenten

Om kapitaal, politiek en wetenschap op één lijn te krijgen is het volgens haar van belang om met innovatieve financiële instrumenten te investeren. 'De wetenschap volgt haar eigen tempo, ze heeft geen haast en geen deadline. Dat is goed, want het kost nu eenmaal tijd om accurate informatie te vergaren. Politiek is afhankelijk van de electorale kalender en populaire thema’s. De deadline voor de politiek is de dag van de verkiezingen. Ook kapitaal heeft een eigen tempo en dat ligt een stuk hoger, want beleggers willen snel rendement zien. Wat alles op één tijdlijn kan brengen is een financieel instrument dat de politieke opvatting weerspiegelt en er door wordt ondersteund, dat de wetenschap erachter doorgrondt en daardoor precies op tijd kapitaal aantrekt. Zulke instrumenten zijn er al, het ontbreekt alleen nog aan power om ze in te zetten. Het is van belang daar goed over te informeren.'

Investeren in de veerkracht van een bos

Als voorbeeld van dergelijke instrumenten noemt DiPerna het Forest Resilience Bond. 'Daarmee investeert privaat kapitaal in de veerkracht van een bos om bosbrand te voorkomen. Het bos is een natuurlijke asset en de wetenschap geeft aan dat bosbranden wereldwijd toenemen. Nu nog vindt de politiek overwegend dat je overheidsgeld moet steken in brandpreventie en het blussen van brand. Maar als het aantal bosbranden toeneemt zal het budget daarvoor snel slinken. Het Forest Resilience Bond kijkt naar de onderliggende asset, de veerkracht van het bos. De innovatie van dit instrument is dat het kijkt naar wie ervan profiteren dat het bos dankzij kostbare preventiemaatregelen niet in brand vliegt en er dus in willen investeren. In de pilotfase werden de voordelen van het bos gekwantificeerd.'

Verder gaan dan ESG of duurzaam beleggen

Dit specifieke instrument begon met vier miljoen dollar en bestaat inmiddels uit twee portfolio’s van 25 miljoen dollar elk. 'Het brengt de belangen van alle betrokken samen en zij betalen de investeerders in brandpreventie uit met rendement als het bos gedurende tien jaar niet afbrandt. Je kunt dit principe in heel Europa toepassen. Vergelijkbare instrumenten zijn er ook voor bijvoorbeeld koraalriffen, mangroves, moerassen en tropische regenwouden. Maar met de nodige creativiteit kun je ze ook ontwikkelen voor binnenlands oppervlaktewater en andere ecosystemen. Het gaat erom de waarde ervan te berekenen en de begunstigden in kaart te brengen. Het zijn voorbeelden van instrumenten die veel verder gaan dan ESG- of duurzaam beleggen. Ze verkleinen de financiële risico’s en zijn betrouwbaar doordat ze beleggen in de onderliggende assets. Helaas is er op dit moment nog geen gemeenschappelijke taal en een overkoepelende institutie die kapitaal, politiek en wetenschap samenbrengt.'

Werkelijke bedrijfswaarde inschatten

Dat zo’n instituut er uiteindelijk komt en dat er verplichte marktwerking voor sociale en natuurlijke waarden ontstaat, staat voor DiPerna als een paal boven water. 'We moeten daarin versnellen. Als de Nederlandse minister-president en vijf of zes captains of industry zich gezamenlijk inzetten voor het opnemen van impactwaarde in de boekhouding ontstaat die versnelling en kan het hard gaan. Ook een nieuw instituut dat erop toeziet kan er snel komen. Bedenk dat we tachtig jaar geleden net een verschrikkelijke wereldoorlog achter ons hadden. Europa moest heropgebouwd worden en daarvoor werden nieuwe instituten en uiteindelijk de EU opgericht, inclusief de ECB die toeziet op de euro. Zoiets moeten we nu weer doen, door kapitalisme opnieuw uit te vinden, door de financiële architectuur en de wijze van boekhouding opnieuw te ontwerpen, inclusief bijbehorende markten en instrumenten. Als je een paar bedrijven in Nederland hebt die alvast vrijwillig de duurzame opbrengsten en verliezen opnemen in hun boekhouding biedt dat iedereen nieuwe inzichten. Niet in de laatste plaats de investeerders die de werkelijke waarde van een bedrijf in plaats van alleen de financiële dan beter in kunnen schatten. Maar er gebeurt niets als niemand een eerste stap zet. Je moet ook hiervoor een coalition of the willing creëren, vervolgens maakt de politiek het uiteindelijk wel verplicht.'

Geld moet welvaart van mens en planeet bevorderen

Een ander bemoedigend signaal is dat ze zogenoemde intergenerationele verantwoordelijkheid signaleert. 'Dat is in feite een vierde factor, naast kapitaal, wetenschap en politiek, die kan helpen de klimaatcrisis te bestrijden. Ik zie steeds meer onderzoeken die aangeven dat de nieuwe generaties van familiebedrijven en -kapitaal bereid zijn hun geld te beleggen volgens hun waarden, bijvoorbeeld fossielvrij. We moeten afwachten of het daadwerkelijk zo is, maar het is een belangrijk signaal. Want dat zou ook betekenen dat bijvoorbeeld de nieuwe generatie professionele beleggers en vermogensbeheerders bereid zijn om iets langer te wachten op rendement als dat sociale en natuurlijke waarden ten goede komt. Uiteindelijk is geld de smeerolie in de machine, het is bedoeld om welvaart van mens en planeet te bevorderen. Anders wordt het smeerolie zonder machine. Als we geld niet inzetten voor de machine loopt die onherstelbaar vast. We bereiken een kantelpunt als niemand betaalt voor de kosten van de natuur. Die kosten gaan niet vanzelf weg. Het is dan ook bemoedigend dat de verzekeringsbranche, die pas laat van zich heeft laten horen in het klimaatdebat, zich nu met een non-profit initiatief als Humanity Insured bekommert om het verzekeren van miljarden mensen die de gevolgen van klimaatverandering ondervinden.'