Legg Mason: Een nieuw kleedje voor de mode-industrie

25 feb 2019

De wereldwijde mode-industrie floreert. De afgelopen 15 jaar is de mondiale kledingproductie bijna verdubbeld, met meer dan 300 miljoen werknemers in haar waardeketen. Maar de milieukost van de groei van deze gigantische industrie is aanzienlijk*.

De bewustwording van die buitenmaatse milieu- en maatschappelijke impact is toegenomen. De duurzaamheid van de wereldwijde mode-industrie, die goed is voor een jaaromzet van 1,3 biljoen USD, komt onder de loep te liggen. Het feit dat kleding al na een paar keer wordt wegworpen, het lineaire proces van de creatie ervan en de enorme productievolumes onderstrepen de dringende noodzaak om van het textielsysteem een duurzamer en meer circulair systeem te maken.

"Wij zijn getuige van een paradigmaverschuiving binnen de mode-industrie", aldus David Sheasby, Head of Stewardship and Environmental, Sustainability and Governance (ESG) bij Martin Currie, een filiaal van Legg Mason. "De sector wordt al jaren gekenmerkt door een 'race naar de bodem', op zoek naar nieuwe en goedkopere manieren om kleding te maken die almaar sneller uit de mode raakt. Nu de focus van de mode-industrie mogelijk verschuift van schaalbaarheid naar duurzaamheid, kan daar weldra verandering in komen."

Wegwerpmode

De opkomst van 'snelle mode', waarbij voortdurend veranderende trends in steeds kortere tijd worden ontworpen, geproduceerd en verkocht, heeft ertoe geleid dat kledingstukken tegenwoordig veel minder vaak worden gedragen voordat ze worden weggegooid. Het aantal keren dat kledingstukken worden gedragen voordat ze worden afgedankt, is de afgelopen 15 jaar wereldwijd met 36 % gedaald. Sommige kledingstukken worden amper zeven keer gedragen,   en naar schatting de helft wordt binnen het jaar weggegooid. Niet alleen gaat een enorme economische waarde verloren, maar ook de externe kosten van afvalbeheer door storten en verbranden nemen toe.

Het 'Take-Make-Dispose'-model van de mode-industrie legt een aanzienlijke druk op niet-hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen. Waterintensieve textielproductieprocessen verbruiken jaarlijks 93 miljard kubieke meter water. Het proces voor het verven van kleding is een van de grootste vervuilers van schoon water ter wereld. De jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen door de mode-industrie is groter dan die van de internationale lucht- en zeevaart samen.

Vanuit maatschappelijk oogpunt zijn de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie lange tijd slecht geweest, met lage lonen, onveilige werkomgevingen en kinderarbeid.

Belangrijke impact

Toch zijn er tekenen dat de consumenten zich steeds meer bewust worden en hun gedrag aanpassen. Samen met verdere wereldwijde afspraken over richtnormen kan dit een belangrijke impact hebben op de modebedrijven.

"Als beleggers met een langetermijnvisie beoordelen wij zorgvuldig de duurzaamheid van bedrijven die betrokken zijn bij of afgestemd zijn op de mode-industrie", aldus David Sheasby. "Wij gaan na hoe ze omgaan met de aanzienlijke behoefte aan grondstoffen en met arbeidskwesties in alle segmenten van de textielindustrie. Onze focus ligt op de meest materiële aspecten van de waardecreatie van een bedrijf op lange termijn."

Van schaalbaarheid naar duurzaamheid

Eén van de marktleiders op het gebied van duurzaamheid is het niet-beursgenoteerde sportkledingmerk Patagonia. Al vele jaren is het een schoolvoorbeeld van een modebedrijf waarvan de zakelijke activiteiten nauw aansluiten bij de milieu- en maatschappelijke prioriteiten. Het bedrijf ontwikkelde gerecycleerde en organische materialen, creëerde duurzame producten, beloofde minstens één procent van zijn omzet aan milieugroepen te geven en is een voorstander van sociale rechtvaardigheid voor zijn werknemers. Hierdoor is het erin geslaagd een rijke ader van het verschuivende consumentensentiment aan te boren en heeft het een ongelooflijk sterke merkentrouw opgebouwd.

"Zoals Patagonia en andere leiders op het gebied van duurzaamheid hebben laten zien, zijn er mogelijkheden voor modebedrijven die erin slagen hun productie efficiënter te maken of nieuwe vezels te ontwikkelen die de externe milieueffecten verminderen", zegt David Sheasby. "Bedrijven die investeren in 'circulaire' productieaanpassingen – zoals mechanische en chemische recyclage en het verhogen van de duurzaamheid van eindproducten – kunnen wellicht belangrijke nieuwe marktsegmenten aanboren. Bij diverse fabrikanten zien we een trend in de richting van meer circulariteit. Veel toonaangevende merken zetten al programma’s op voor het terugnemen van kleding."

David Sheasby vermeldt ook de Zweedse multinationale kledingretailer Hennes & Mauritz AB (H&M).

"Wij hebben de aandelen niet in portefeuille. Maar H&M is een goed voorbeeld van het soort momentum op het gebied van belangrijke milieu-, maatschappelijke en bestuurlijke thema's waarnaar wij op zoek gaan bij de analyse van bedrijven waarin wij eventueel wensen te beleggen", aldus David Sheasby. "H&M heeft kritiek gekregen op een aantal van zijn praktijken, zoals de vermeende verbranding van onverkochte producten, maar er zijn zeker aanwijzingen dat het bedrijf tegenwoordig meer aandacht heeft voor de problematiek van herbruikbaarheid. Zijn programma voor het inzamelen van kleding zet mensen ertoe aan afgedankte kledingstukken in de winkel af te geven voor recyclage. Een deel van de website van H&M is gewijd aan duurzaamheid, met advies over het verlengen van de levensduur van modeartikelen."

Deze veranderingen zijn representatief voor de cultuuromslag die momenteel in de mode-industrie plaatsvindt. Milieu-, maatschappelijke en bestuurlijke thema’s vormen een steeds wezenlijker onderdeel van het businessmodel van een bedrijf.

* Bron: Ellen MacArthur Foundation, A new textiles economy: Redesigning fashion's future, (2017, http://www.ellenmacarthurfoundation.org/publications).