Verslag pensioenfondsevent: Het NPC vereist nauwe samenhang tussen beleggingsbeleid en risicohouding
Verslag pensioenfondsevent: Het NPC vereist nauwe samenhang tussen beleggingsbeleid en risicohouding
Door Baart Koster
Op 22 maart organiseerde Financial Investigator het seminar ‘Beleggen onder het nieuwe pensioencontract’ in Studio Sugarcity in Halfweg. Het online uitgezonden evenement werd door 425 professionals uit de pensioenfondssector gevolgd. Die massale belangstelling onderstreept de urgentie van het seminar, waarin de gevolgen van het nieuwe pensioencontract voor institutionele beleggers centraal stonden.
Wat gaat er veranderen voor beleggers onder het Nieuwe Pensioen Contract (NPC) en in de aanloop daarnaartoe? Negen specialisten op de gebieden van vermogensbeheer, pensioenfondsbestuur en toezicht gingen onder voorzitterschap van Evert van Zwol (Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM) in op de verschillende aspecten van de verwachte veranderingen. Een poll wees uit dat de helft van de deelnemers nog niet heeft nagedacht over de dilemma’s waar pensioenfondsbestuurders voor staan. Dat illustreerde de toepasselijkheid van een advies dat Jack Jonk (Blue Sky Group) de toehoorders gaf, namelijk om nu al te werken aan het in beeld krijgen van dilemma’s. Oordeelsvorming en besluitvorming volgen later. Daarbij moet wat hem betreft bovendien niet de rekenmachine leidend zijn, maar moeten besluiten ook vanuit het hart worden genomen. Leg deelnemers daarnaast alleen die keuzes voor die voor hen van belang zijn, is zijn devies.
Arjen Monster (NN Investment Partners) besprak het transitie FTK dat geldt voor de periode 2022-2026 en dat pensioenfondsen die willen invaren, wil helpen kortingen te voorkomen. In aanloop naar een verantwoorde en evenwichtige overstap naar het nieuwe stelsel, moeten pensioenfondsen hun keuzes richten op het realiseren van een richtdekkingsgraad van minimaal 95 procent. Tegelijkertijd is het zaak om bij het vaststellen van het beleggingsbeleid een stip aan de horizon te zetten voor de periode na de transitie. En dus om doelstelling, risicobudget en besliskader te enten op de langere termijn en niet slechts op het realiseren van de richtdekkingsgraad op 1 januari 2026. In de woorden van Monster gaat het uiteindelijk om het verzekeren van een goed pensioen op de lange termijn, al verleidt de korte termijn soms tot andere keuzes, waarvoor door het verdwijnende VEV ook meer ruimte ontstaat.
Anton Wouters (BNP Paribas Asset Management) bekeek de mogelijke consequenties van beleggen onder het NPC of het WVP voor een gemiddeld pensioenfonds. Onder beide regimes zal volgens hem de portefeuille wijzigen, doordat niet langer voor een collectieve, maar voor een life-cycle benadering gekozen wordt. De opbouw van het deelnemersbestand blijkt daarbij bepalend voor de portefeuillesamenstelling. Een jong pensioenfonds zal agressiever beleggen dan een gemiddeld of oud pensioenfonds. Deze keuzes hebben weer directe impact op de verdeling tussen matching en return. Wouters liet zien dat bij een iets offensievere beleggingsstrategie de allocatie in de matchingportefeuille lager wordt en een kortere duration krijgt. En dat het toevoegen van illiquide beleggingen de volatiliteit van de pensioenuitkomsten kan verminderen, zowel in de opbouw- als uitkeringsfase. Wouters gaf aan hierbij voldoende liquiditeit in portefeuille te houden om gebalanceerd te blijven.
Een gedeelde conclusie in het debat over de gevolgen voor het risicobeleid tussen Loranne van Lieshout (Ortec Finance) en Martijn Euverman (Sprenkels & Verschuren) was dat er, wezenlijk gezien, niets aan pensioen verandert. Ook onder het NPC blijft het draaien om opgebouwd vermogen, waaruit naar de toekomst toe tegen een aanvaardbaar risico relatief hoge uitkeringen gedaan moeten worden. Wel wees Euverman erop dat we wat zijn afgedwaald naar het dekkingsgraad-denken. Risicobeleid mag wat hem betreft meer gebaseerd zijn op wat er daadwerkelijk aan kapitaal in de pot zit.
Vervolgens nam Sven van de Beld (DNB) het online publiek mee in de vraag of het toezicht van DNB op de pensioensector zal gaan veranderen. Hij verwachtte dat het toezicht weliswaar zou wijzigen door veranderende wet- en regelgeving, maar dat de intensiteit daarvan hetzelfde zou blijven. Een belangrijk punt van aandacht daarbij zal de vraag zijn in hoeverre de beleggingsmixen van pensioenfondsen aansluiten bij de door deelnemers gekozen risicohouding, wat het NPC vereist.
Het seminar eindigde met een levendige paneldiscussie over strategische keuzes voor de beleggingsportefeuille met paneldeelnemers Rik Albrecht (Pensioenfondsbestuurder en toezichthouder), Twan van Erp (Achmea Investment Management) en Jitzes Noorman (BMO Global Asset Management). Over de vraag of een paternalistisch beleggingsbeleid goed is voor de deelnemers, verschilden de meningen. Er lijkt door het nieuwe wetsvoorstel een subtiel evenwicht te moeten worden gevonden tussen ruimte voor beleggingsbeslissingen en de reikwijdte van het mandaat van de deelnemers. Maar de neuzen wezen unaniem dezelfde richting uit betreffende de pensioentoezegging: beloof altijd alleen wat je ook kunt waarmaken. Denk daar bij de inrichting van je beleggingsbeleid, dat een uitvloeisel is van de gekozen risicohouding, vooraf goed over na.