Column Erik Wilders: Institutionele beleggers en woningcorporaties: a match made in heaven
Column Erik Wilders: Institutionele beleggers en woningcorporaties: a match made in heaven
Institutionele beleggers zoals pensioenfondsen en verzekeraars investeerden van oudsher in onderhandse leningen van woningcorporaties. Zo droegen zij een steentje bij aan de opbouw van Nederland. Helaas zijn institutionele beleggers en woningcorporaties sinds de jaren ´90 hun eigen weg gegaan en zijn ze elkaar uit het oog verloren. Het is uit rendements- én ESG-overwegingen voor beide partijen goed om de betrekkingen nog eens aan te halen.
Pensioenfondsen werden in de jaren ’90 met open armen ontvangen door (veelal buitenlandse) vermogensbeheerders en Investment Banks. Fondsen zochten naar de aandelenrisicopremie en naar rendement via alternatieve beleggingen zoals hedge funds, private equity en ingewikkelde structuren zoals CDO’s. Onderhandse leningen met hun eigen specifieke structuren,
voorwaarden en convenanten pasten niet bij een global investor.
Even was het spannend wie in het gat zou springen. Met behulp van een staatsgarantie op de leningen vonden woningcorporaties evenwel een nieuwe financier in de vorm van de BNG en NWB, die hier een succesvol businessmodel op baseerden.
Maar tijden zijn veranderd. Woningcorporaties hebben een grotere financieringsbehoefte dan ooit. Zo wordt geraamd dat alleen al de geborgde schuld de komende jaren met € 14 miljard zal toenemen tot € 94 miljard. Woningen moeten worden verduurzaamd en gebouwd om te voorzien in de maatschappelijke behoefte aan een schoner milieu en creatie van sociale woningen. Daarnaast is er behoefte aan middensegmentwoningen, die nu tussen de wal van sociale woningbouw en het schip met renteaftrek zijn gevallen. Talloze steunpilaren binnen de samenleving, zoals verpleegkundigen, brandweerlieden, agenten en thuiszorgers, hebben moeite om aan woonruimte te komen. Kortom, een goed werkende woningmarkt is van essentieel belang voor de BV Nederland.
Rentes van Europese AAA-obligaties, met een 0%-risicoweging, liggen onder het vriespunt en zijn moeilijk uit te leggen. Daarom hebben institutionele beleggers juist nu behoefte aan goedkope kasstromen met een hoge mate van waarschijnlijkheid. Verleidelijke, maar ingewikkelde producten van Investment Banks horen hier niet bij en kunnen terecht tot vragen van toezichthouders leiden. Aandelen zijn sowieso berucht om hun volatiliteit en bij private equity moet je maar zien of je juist wordt beloond voor alle bijbehorende risico’s.
Institutionele partijen en woningcorporaties zijn elkaars natuurlijke tegenpartijen. Pensioenfondsen kunnen in één klap meerdere doelen realiseren door corporaties te financieren. Over de ESG-kwaliteiten van deze beleggingen is géén discussie mogelijk. De kasstromen zijn lang, de zekerheid wordt door toezichthouders beloond met een ‘nulweging’ en het rendement is aantrekkelijk. Woningcorporaties kunnen op hun beurt profiteren, omdat zij bij een renaissance van de onderhandse leningenmarkt een betere spreiding van financiers krijgen, mogelijk betere voorwaarden kunnen realiseren en hun huisbankier kunnen benchmarken.
Daar komt bij dat de transparantie en de toegang tot de markt de afgelopen tijd sterk zijn verbeterd. Er zijn inmiddels elektronische platformen waar institutionele beleggers snel en eenvoudig volledig gestandaardiseerde leningen met woningcorporaties kunnen afsluiten. Dat is een stap in de goede richting voor de BV Nederland.
Erik Wilders, Directeur en Oprichter van List Amsterdam, een online veiligplatform voor leningen van woningcorporaties