Pim Poppe: Scenario’s: langer vooruit en verder terug

May 27, 2020

Door Pim Poppe, Risk Management Professional, Probability & Partners

Licht aan het eind van de tunnel? De lockdown wordt stapje bij stapje losgelaten. De echte economie, de bedrijven, het onderwijs, het vertier… alles komt weer een beetje op gang. Ongewild blijf ik me steeds de vraag stellen; wat is blijvend en wat was tijdelijk? Is dit een hobbel of een kantelpunt? Als we veronderstellen dat dit het nieuwe normaal is, wat betekent het dan voor de operatie van onze klanten? Wat betekent het voor de financiële markten en innovatie en voor economische groei? Het maalt in mijn hoofd.

Ons quant team onderzoekt nu de performance van verschillende ESG-portefeuilles gedurende de coronacyclus van de afgelopen maanden. Is het de E, de S of de G die de performance en de risico’s heeft bepaald? Was een goede ESG-score risico reducerend? Gisteren een interne bespreking. Uit het onderzoek komen deels contra-intuïtieve resultaten en deels niet-consistente resultaten naar boven, vooral tussen de VS en Europa. We kunnen niet goed laten zien dat wat we denken (en misschien zouden willen), wat waar is, ook klopt: namelijk dat een ESG-tilt het risico van een portefeuille reduceert en minder schade tot gevolg heeft in een crisis. De resultaten zijn erg ambigu. Geen duidelijke effecten op rendement of risico, maar wel op ESG natuurlijk. Misschien wordt dat uiteindelijk de conclusie.

Het risk team is betrokken bij de Eigen Risico Beoordelingen (ERB) van een aantal pensioenfondsen. De ERB is een belangrijk element van IORP II, het toezichtsframework voor pensioenfondsen. De ERB’s worden natuurlijk ook de Corona bepaald. Sterker nog, de ERB’s worden er zelfs door getriggerd. Want als de sponsor op omvallen staat, dan kun je wel van een trigger-event spreken om je risico’s te moeten beoordelen. Kortgeleden heb ik meegedaan met een ERB-sessie. Leuk. We worden vaak uitgenodigd onze eigen mening stevig neer te zetten. De klanten willen met onze mening het risico van het eigen groepsdenken voorkomen en een blik van buiten naar binnen halen. Geheel terecht maar lastig. Zeker voor de lange termijn. Ook over de denkbaarheid scenario’s kun je twisten. Enorm interessant en leuk hoe meningen en perspectieven kunnen verschillen, maar niet altijd makkelijk om tot een scenario te komen waar het hele bestuur zich in kan vinden. Ik ben benieuwd waar we in verschillende trajecten uit gaan komen.

Professioneel is dit gek genoeg voor riskmanagers een periode om van te smullen.  De vraag is alleen waar je de wijsheid vandaan haalt. Ik heb het idee dat je om verder vooruit te kunnen kijken, langer terug moet gaan. Even geen dagkoersen, maar terug de geschiedenis in. Tijdens het schrijven van deze column duik ik mijn boekenkast in. Wat neem ik mee met Hemelvaart? Wat brengt wijsheid? Heilbroner, Keynes, Schumpeter of Minsky maar weer? Wie geeft mij betere inzichten en welk perspectief vertelt het meest over deze ontlockende wereld? Ik heb Capitalism in America in mijn handen, van Alan Greenspan en Adrian Wooldridge. Het boek begint zo’n beetje bij de onafhankelijkheid van de VS rond 1776. Een film door de eeuwen heen met als hoofdpersonen het kapitalisme, balans tussen overheid en markt, monopolies, nieuwe technologieën, wetenschap en innovatie, macro monetaire overheidsblunders, grote mannen die het verschil maakten en economische wetenschap. Voor mij las het de eerste keer als een thriller. Ben benieuwd wat ik er nu uit haal. Dat gaat mee de boot op.

Probability & Partners is een Risk Advisory Firm die geïntegreerde risicomanagement en kwantitatieve modelleringsoplossingen biedt aan de financiële sector en aan data-gedreven ondernemingen.