Andy Langenkamp: Blijft zwaar gehavend Brexit-schip drijven?
Andy Langenkamp: Blijft zwaar gehavend Brexit-schip drijven?
Door Andy Langenkamp, Senior Politiek Analist bij ECR Research
De Britse premier Johnson riep afgelopen maand dat hij uiterlijk eind deze week een Brexit-akkoord wilde sluiten met de Europese Unie. Dat lijkt gezien alle nog openstaande meningsverschillen veel te ambitieus.
Realistischer is dat de onderhandelingen nog minstens weken duren, met wellicht tijdens de Europese top eind deze week een doorbraak die de weg effent naar de inmiddels beruchte tunnelfase of zoals Michel Barnier het noemt, de onderzeeër. Dan sluiten de belangrijkste onderhandelaars zich op en worden in die bubbel de laatste details uitonderhandeld.
Akkoorden op deelgebieden en een soort van doorstart van de transitiefase wordt een steeds reëler scenario. Het volledig klappen van de onderhandelingen en een No-deal Brexit is onwaarschijnlijk. Dat betekent nog altijd wel dat veel sectoren te maken houden met onzekerheid. Onzekerheid die met name het Verenigd Koninkrijk pijn doet, maar ook het Europese vasteland niet onberoerd laat.
Het blijft opmerkelijk dat Britse Brexit-voorstanders blijven volhouden dat het Verenigd Koninkrijk buiten de EU niet alleen groots kan zijn, maar grootser dan het binnen de EU kan zijn. Dit druist volledig in tegen het historisch bewijs, dat duidelijk maakt dat Britten altijd innig verstrengeld zijn geweest met het continent en dat ze niet zonder hulp van bondgenoten kunnen om hun grootste uitdagingen te overwinnen. Vanaf de zestiende eeuw toen Holland onontbeerlijk was in de strijd tegen Spanje tot aan de Tweede Wereldoorlog.
Voor de Britse veiligheid en welvaart is het al honderden jaren nodig geweest dat het Verenigd Koninkrijk voorkomt dat een Europese dominante macht of een Britten vijandig gezind blok opstaat en dat het allianties aangaat om de eigen zaak te helpen.
Britse topambtenaren waarschuwden in 1960 in een speciaal rapport – toen het Verenigd Koninkrijk nog geen lid was van het Europese integratieproject – dat de invloed van het Verenigd Koninkrijk in Europa sterk zou afnemen als de Britten afzijdig zouden blijven.
Zoals Cambridge historicus David Reynolds schreef: “Even in the heyday of the British Empire, its leaders dared not take Europe for granted. Brexit runs against the historic pattern by trying to do the global without the European.”
Derhalve is het waarschijnlijk onontkoombaar dat hoe een Brexit-deal ook uitvalt, het Verenigd Koninkrijk weinig winst behaalt. Zo is sinds het Brexit-referendum de kennissamenwerking van de Britten binnen de EU onder het Horizon 2020-researchprogramma sterk afgenomen. In 2016 hadden een kleine 16.000 Britse bedrijven researchpartners in Europa. Drie jaar later was dit aantal onder de 9.000 gedaald. Het aantal Duitse, Franse en Italiaanse samenwerkingsverbanden steeg over diezelfde periode met een kwart tot een derde.
Het is gezien de sombere vooruitzichten voor het Verenigd Koninkrijk niet verwonderlijk dat Britse aandelen achterblijven bij andere Europese indices en het aantal shortposities op het pond sterk is toegenomen. Toch is het nog niet te vergelijken met eerdere periodes waarin de Brexit voor verhitte gemoederen zorgde. Als de spanningen verder oplopen, heeft het pond zeker nog neerwaarts potentieel.
Betekent dit dat het Verenigd Koninkrijk helemaal instort? Nee, daarvoor hebben Britten nog veel sterke punten achter de hand, waaronder een uitgebreid en sterk geankerd mondiaal netwerk gebouwd op ontwikkelingshulp, diplomatieke expertise en defensiesamenwerking; zeer bekwame inlichtingendiensten met veel capaciteiten; zeer grote en hoog aangeschreven financiële en onderwijssectoren; en veel soft power in de vorm van onder andere de BBC, de Premier League en andere culturele invloed.
Maar dat de Verenigd Koninkrijk het zwaar krijgt, staat wel vast. Ook omdat het kampt met een zwakke regering, lage productiviteit, een harder dan op veel andere plekken toeslaande coronacrisis en met een van grootste door corona ingegeven recessies in Europa.
ECR Research publiceert al 40 jaar volledig onafhankelijke analyses op het gebied van asset allocatie, wereldwijde financiële markten, politiek en valuta- & rentemarkten.
Lezers van Financial Investigator kunnen kosteloos kennismaken op www.ecrresearch.com