Asset managers: Europa wacht nieuwe forse stijging olie- en gasprijzen

February 28, 2022

Europa moet zich schrap zetten voor een nieuwe forse stijging van de olie- en gasprijzen door de oorlog in Oekraïne. Dat stellen meerdere vermogensbeheerders. Het afsluiten van de olie- en gastoevoer door Rusland lijkt hen onwaarschijnlijk.

Volgens hoofdeconoom Gilles Moëc van AXA Group is het, afgezien van de onmiddellijke reactie van de markt, die de westerse centrale banken ertoe kan dwingen hun liquiditeiten te verruimen, op economisch gebied van cruciaal belang te zien hoe Moskou reageert op de gas- en oliebevoorrading. De wholesale-markt voor energie zal waarschijnlijk toch niet wachten en we moeten ons schrap zetten voor een nieuwe forse stijging van de energieprijzen, die het groeipad van de EU zichtbaar zou beïnvloeden.’

Door de Russische centrale bank de toegang te beperken tot haar eigen activa en banken selectief het gebruik van het internationaal betalingssysteem Swift te ontzeggen, kan ‘verreikende macrofinanciële crisis’ teweegbrengen.

Het afsluiten van de olie- en gastoevoer naar Europa staat niet in het draaiboek van Poetin. In het verleden heeft hij de energievoorziening gebruikt als wapen tegen landen als Moldavië, Oekraïne en Wit-Rusland, maar niet tegen West-Europa. Met het afsluiten van gas en olie zou Rusland zichzelf in de voet schieten, zegt Mehill Marku, Lead Geopolitical Analyst, bij PGIM Fixed Income

‘Het is moeilijk te zien hoe Poetin als winnaar uit de bus zal komen, aangezien sancties op lange termijn veel economische pijn zullen veroorzaken. Poetin’s doel is nu om een pro-Russische regering in Kiev te installeren, een regering die grondwetswijzigingen zal doorvoeren om Oekraïne tot neutrale staat (geen NAVO-lid) te verklaren, Ruslands annexatie van de Krim te erkennen, en te onderhandelen over grensgeschillen met de republieken Donetsk en Luhansk - dat zijn Poetins verklaarde doelen. Om dit te bereiken moet het Russische leger veel grotere delen van Oekraïne innemen, wat tijd zal vergen en het Russische leger veel menselijk leed zal berokkenen. De Oekraïense strijdkrachten zijn sterk, gemotiveerd en goed uitgerust, ook al zijn ze vooral geconcentreerd op het Donbas-front.’

Mabrouk Chetouane, Head of Global Market Strategy bij vermogensbeheerder Natixis Investment Managers, Solutions, verwacht dat de olie- en gasprijzen nog wel enige tijd onder druk staan, aangezien een snelle oplossing van de crisis niet voor de hand ligt. “Het scenario van een totale disruptie van de energietoevoer is onwaarschijnlijk, een aanzienlijke prijsstijging is dat wel”, schrijft de strateeg in een commentaar. Chetouane becijfert dat een prijsstijging van 15% van de energieprijzen leidt tot een stijging van 0,2 procentpunt van de consumentenprijsindex over een periode van 12 maanden.

Kwetsbaar Duitsland

Chetouane benadrukt dat met name Duitsland kwetsbaar is voor hogere energieprijzen. “Het land importeert 68% van zijn gas uit Rusland, waardoor de Duitse economie en productiesector bijzonder kwetsbaar zijn voor elk unilateraal besluit van Moskou.” De EU importeert in totaal 57% van de energie die zij verbruikt, en een aanzienlijk deel van deze import komt uit Rusland (24,7% van de olie-invoer en 46,8% van de gasinvoer).

Vermogensbeheerder Loomis Sayles verwacht evenmin dat Rusland de olie- en gastoevoer naar Europa afsluit. Wel vormt dit een strategie die Rusland kan gebruiken als vergeldingstactiek of als de gebeurtenissen niet in haar voordeel uitvallen. “Naast hogere olie- en gasprijzen, verwachten we ook hogere voedselprijzen. Oekraïne is een netto-exporteur van tarwe en een verstoring van de tarweaanvoer uit Oekraïne kan een aanzienlijk effect op de tarweprijzen hebben, stelt de Macro Strategies Group van Loomis Sayles.

Belangrijk risico

Volgens de macrostrategen is er een staartrisico dat de spanningen escaleren tussen Russische troepen en NAVO-landen die aan Oekraïne grenzen. “Dit risico is laag, maar zou kunnen uitmonden in een rechtstreeks militair treffen met NAVO-troepen. Dit risico is wellicht nog niet in de markten ingeprijsd.”