AXA IM: Groei illiquide beleggingen bij pensioenfondsen op kantelpunt

November 30, 2022

De ongekende rente- en liquiditeitsschok zullen een rem zetten op de forse groei van illiquide beleggingen in portefeuilles van Nederlandse pensioenfondsen.

‘Heel wat pensioenfondsen zitten al over het maximum van wat ze hierin mogen beleggen’, aldus Martin Sanders, hoofd pensioenbeleggingen in Nederland bij AXA IM, tijdens een ronde tafel over de hernieuwde focus op liquiditeitsrisico’s naar aanleiding van de recente crisis op de Britse obligatiemarkt. Vooral bepaalde segmenten binnen de obligatiemarkt zijn nu interessant.

De allocatie naar illiquide beleggingen in portefeuilles van Nederlandse pensioenfondsen is de afgelopen drie jaar met 50% toegenomen. Er werd vooral meer belegd in ‘alternatives’ als private equity en vastgoed, terwijl het aandeel dat in hypotheken en hedgefondsen belegd was relatief stabiel bleef. 

De allocatie naar illiquide beleggingen bedroeg in het tweede kwartaal van dit jaar, op basis van de meest recente gegevens van De Nederlandsche Bank, gemiddeld 24% tegen 16% in de vergelijkbare periode drie jaar eerder.

Het “denominator” effect, waarbij de waarderingen van illiquide beleggingen relatief goed bleven liggen in vergelijking met liquide beleggingen zoals aandelen en obligaties, speelde dit jaar een belangrijke rol in de allocatieverschuiving, terwijl dit vorig jaar vooral gedreven werd door zeer goede rendementen, zei Sanders. 

Bij het huidige percentage lopen pensioenfondsen tegen de grenzen aan van hoeveel ze in illiquide beleggingen mogen zitten. ‘Vaak hanteren pensioenfondsen een bandbreedte van 20% tot 25% voor illiquide beleggingen. Aangezien het om een gemiddeld percentage gaat, kun je je wel voorstellen dat heel wat pensioenfondsen hier flink boven zitten.’ 

Ook in andere landen zoals het VK lopen pensioenfondsen hier tegenaan. Chris Iggo, Chief Investment Officer van AXA IM Core, stelde dat illiquide beleggingen nu minder aantrekkelijk zijn, omdat pensioenfondsen nu elders betere rendementen kunnen behalen. 

Wel merkte hij daarbij op dat de outlook erg onzeker is. ‘Wij voorzien een recessie in zowel de eurozone als de VS, wat normaal gesproken de winstgevendheid raakt. Dit moet echter nog zichtbaar worden in de bedrijfsresultaten. Wel zijn de waarderingen al flink gedaald in reactie op de gestegen rentes.’

Sanders zei te verwachten dat pensioenfondsen vooral de allocatie naar private debt zullen proberen terug te schroeven. ‘Dat is een “easy win” voor ze. Er zal geen grote behoefte meer zijn om rendement te zoeken in private debt als er fatsoenlijke yields te behalen zijn in credits en hoogrentende obligaties.’ 

Senior portfolio manager Stéphane Boussidan noemde SSA-obligaties (supranationals, sub-sovereigns & agencies) ook als een interessante markt. ‘Er is hier een aanzienlijk extra rendement te behalen in vergelijking met Nederlandse of Duitse staatsobligaties. En tegelijkertijd zet je stappen om je duurzame voetafdruk in je portefeuille te verbeteren. Twee argumenten die heel aantrekkelijk zijn voor Nederlandse pensioenfondsen.’

De Britse obligatiecrisis was een “wake-up call” voor Nederlandse pensioenfondsen. Volgens Sanders kwam dit als een volstrekte verrassing en leidde het bij klanten tot veel vragen. ‘In principe zijn ze net zo kwetsbaar als Britse fondsen. Ze hebben min of meer dezelfde liability-structuur en dekken hun verplichtingen af met obligaties en swaps. Maar het grote verschil is dat de Britse fondsen met een veel grotere hefboom werken dan de Nederlandse fondsen, en ze hebben dat op een veel kleinere giltmarkt dan de bredere en diepere euromarkten.’

Over volatiliteit zei Iggo nog dat de markten er nu misschien weer rustig uitzien, maar dat hij er niet op gerust is dat dat zo blijft de komende maanden. Hij wijst daarbij op de hogere rentes en druk op kasstromen van bedrijven. ‘Je hoeft maar over de schutting naar de cryptowereld te kijken om te zien dat volatiliteit heel snel omhoog kan schieten. In een monetaire verkrappingscyclus is dat iets wat vaak over het hoofd wordt gezien.’