Han Dieperink: India als het nieuwe Zwitserland

April 18, 2023

Door Han Dieperink, geschreven op persoonlijke titel

Afgelopen week werd bekend dat India op dit moment het land is met de meeste inwoners ter wereld.

Volgens schattingen woonden er halverwege vorige week 1.424.775.850 mensen in India. Het laatst bekende getal uit China was 1,426 miljard, maar de Chinese bevolking krimpt. Dat geldt niet voor de Chinese economie. Dertig jaar geleden lag het BBP van India min of meer op één lijn met het BBP van China, inmiddels is het bbp van China zes keer zo groot als dat van India. Gedurende de pandemie is dat gat groter geworden, maar het herstel van de Indiase economie mag er ook zijn. In het huidige tempo zal India in 2035 de derde economie ter wereld zijn.

Weging China en India in wereldindex blijft beperkt

Nu is het gewicht van zowel China als India in de wereldindex niet zo groot. China (exclusief Hongkong en Taiwan) weegt 3%, India 1,6%. Ter vergelijking: het gewicht van Amerikaanse aandelen is 60,3%, dat van Japan (nu de derde economie ter wereld) 5,8%. Ten opzichte van het bbp heeft de beurs van India een veel zwaarder gewicht in diverse indices dan China.

Nu wordt nog niet het volledige gewicht van de Chinese beurs meegenomen door de indexbouwers. Maar voor India geldt dat de free float-correctie nergens zo groot is als in de Indiase index. Een flink deel van de grote Indiase bedrijven is in handen van rijke families. Die families willen graag de controle houden over hun beursgenoteerde bedrijven. Normaal gesproken gaat dit ten koste van de waardering, maar niet in India. De beurs van India is dan ook stevig gewaardeerd, maar dat wordt vooral veroorzaakt door de vele snelgroeiende en goed renderende bedrijven.

Hindenburg versus Adani

Die waardering staat wel ter discussie als gevolg van de aanval van shortseller Hindenburg op Gautam Adani van de Adani Group, tot begin dit jaar de op twee na rijkste man op aarde. Adani wordt door Hindenburg beschuldigd van onder andere belastingontduiking en koersmanipulatie.

Volgens Adani is er niets aan de hand, maar desondanks ging er in februari van dit jaar wel meer dan $ 100 miljard af van de marktkapitalisatie van de bedrijven in de Adani Group. Inmiddels heeft MSCI het gewicht van de aandelen uit de Adani group in index verlaagd door de free float terug te brengen. Verder zijn er grote beleggers die afscheid hebben genomen, waaronder het Noorse oliefonds.

Het India van Narendra Modi

Adani heeft goede connecties met premier Narendra Modi. Sinds de grote verkiezingsoverwinning van mei 2019 heeft deze hindoenationalist/populist het voor het zeggen in India. Dat heeft er onder andere voor gezorgd dat de semiautonome status van Kasjmir is ingetrokken. Ook is er geen democratie ter wereld waar de overheid zo veel van het telefonie- en internetverkeer aan banden legt. Verder heeft hij moslimmigranten uit Bangladesh de Indiase nationaliteit ontnomen en zijn er steeds meer grensconflicten met Pakistan en China.

Afgelopen maand werd de leider van de oppositie (Rahul Gandhi, niet de achterkleinzoon van Mahatma Gandhi, maar wel de achterkleinzoon van Jawaharlal Nehru, de eerste premier van India) veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf, omdat hij tijdens de verkiezingen laster zou hebben verspreid over de familienaam Modi. Zo’n veroordeling betekent ook dat hij niet mee kan doen aan de volgende verkiezingen. Overigens heeft de populariteit van Modi niet geleden onder de connectie met Adani.

Modi’s economische hervormingen

Maar Modi is ook de man met een economische hervormingsagenda. Dan wordt het interessant voor beleggers, want de outperformance van opkomende markten is vooral een gevolg van hoe opkomende markten zich aanpassen aan het niveau van de ontwikkelde markten.

De hervormingsagenda heeft de afgelopen maand een impuls gekregen door overwinningen in lokale verkiezingen in Uttar Pradesh, Uttarakhand, Manipur en Goa. Later dit jaar volgen verkiezingen in Gujarat, Rajasthan, Madya Pradesh en zeven andere staten. In de afgelopen jaren heeft de partij van Modi enkele belangrijke financiële hervormingen doorgevoerd. Die hervormingen zullen er voor zorgen dat India in de toekomst sterker kan groeien en ook minder last heeft van vertragende effecten van bureaucratie en corruptie.

India als alternatief voor China

Die hervormingen zijn buitenlandse investeerders ook opgevallen. Tegenwoordig worden er iPhones geproduceerd in India. De verplaatsing van de productie is waarschijnlijk mede ingegeven door de verslechterde verhouding tussen China en de Verenigde Staten.

Hoewel er meer landen zijn in Zuidoost Azië waar de iPhone beter en goedkoper kan worden geproduceerd, is er toch gekozen voor India. Het voordeel van India is natuurlijk de grote binnenlandse markt, maar ook dat India duidelijk buiten de invloedssfeer van China valt. Hoewel het nog geen probleem is dat de hoogwaardige chips vanuit Taiwan naar de Apple-fabrieken in China gaan, kan dat zomaar opeens veranderen. 

Een voordeel is ook dat werknemers in India veel goedkoper zijn en ook veel loyaler. In China ligt het maandelijkse personeelsverloop bij de productie van telefoons al snel op 30 tot 40%. Wel zijn de Chinese werknemers veel productiever. Daarom wordt nog altijd 95% van de iPhones in China gemaakt.

De geopolitieke rol van India

Geopolitiek gezien is India recent een stuk interessanter geworden. De Verenigde Staten spreken niet meer van Azië-Pacific, maar van Indo-Pacific, waarmee ze China met steun van India enigszins proberen te isoleren. Inmiddels hebben ook de Russen voet aan de grond in India. Rusland lijkt tegenwoordig wel een vazalstaat of zelfs een kolonie van China.

Als de Russen in de toekomst nog wat willen voorstellen op het wereldtoneel, dan moeten ze op eigen kracht hun invloedssfeer vergroten. Dat kan niet via het Oosten want daar zit China, maar wel via het Zuiden. De Russen hebben via de militaire basis in Sebastopol nog altijd toegang tot de Middellandse Zee, hebben meerdere bases in Syrië, kunnen goed overweg met de Turken, en zijn vrienden met Iran, een land dat veel invloed heeft in Irak. Ook Pakistan neigt duidelijk naar Rusland, weg van de Verenigde Staten.

In die halve maan, die op de kaart begint in Sebastopol  en kan worden doorgetrokken tot aan Mumbai, wordt veel goedkope olie geproduceerd. Als India iéts goed kan gebruiken, dan zijn het wel grondstoffen, bijvoorbeeld uit Rusland. De Russische olie is 30% goedkoper en mag ook nog eens worden betaald in lokale valuta. De Russen hebben na de boycot van de Amerikanen immers niets meer aan dollars. Nog verder naar het zuiden ligt Afrika, waar Rusland, door de historische steun aan rebellen tijdens de Koude Oorlog, nog altijd veel steun heeft.

India als het nieuwe Zwitserland

Het moet relatief eenvoudig zijn voor India om te laveren tussen de Russische, de Amerikaanse en de Chinese belangen. Zowel in koude oorlogen als in eerdere wereldoorlogen zijn landen die neutraal bleven voor beleggers bijzonder interessant. Neem bijvoorbeeld Zweden en Zwitserland, maar Zweden verliest haar neutraliteit nu het lid wordt van de NAVO, en er zijn nog maar weinig Russen die een bankrekening in Zwitserland willen openen, (de Nazi’s konden tot 20 jaar na de oorlog vanuit Uruguay geld van hun Zwitserse bankrekening opnemen, maar voor iemand met een Russische achternaam is het nu lastig om in Zwitserland een bankrekening te openen), dus ook Zwitserland is niet langer neutraal.

Dat betekent dat naast Russen, ook Arabieren en Chinezen in de toekomst liever ergens anders hun geld willen stallen en investeren. Maar zó groot zijn Dubai en Singapore niet. India geeft in dat opzicht veel meer ruimte en mogelijkheden. Die sterke instroom van buitenlands geld helpt de munt en de economie. Goedkope energie in combinatie, met een goed opgeleide bevolking en een neutrale status met een economische hervormingsagenda, vormen een prima basis voor de portefeuille van de toekomst.

Meer columns van Han Dieperink