Mainfirst: De batterijrevolutie, Europa's volgende energiecrisis?

September 19, 2023

Zowel de batterij- als de batterijrecyclingmarkt en de bijbehorende waardeketen bieden interessante beleggingskansen voor de toekomst. Europa loopt ver achter als het gaat om relevante grondstoffen en technologieën.

De wereld moet fundamenteel veranderen om de uitstoot van broeikasgassen snel en blijvend terug te dringen. De energie- en industriële sectoren zijn enorm belangrijk omdat zij verantwoordelijk zijn voor ongeveer een kwart van deze uitstoot.

De alternatieven voor fossiele brandstoffen zijn kernenergie en waterkracht, maar ook hernieuwbare energiebronnen. Het grootste probleem met deze laatste is dat ze niet altijd beschikbaar zijn. Het is niet constant zonnig of winderig, dus zonder opslagcapaciteit is het niet mogelijk om 24/7 een constante stroomtoevoer te genereren. Dit is waar batterijen om de hoek komen kijken.

De evolutie van de moderne batterij heeft een lange weg afgelegd sinds Alessandro Volta in 1800 de voltaïsche stapel uitvond, die bestond uit een stapel koperen en zinken schijven gescheiden door in pekel gedrenkt karton.

De wetenschappelijke vooruitgang ging van het tijdperk van de voltaïsche cellen en de komst van loodzuurbatterijen naar alkalibatterijen en uiteindelijk naar de lithium-ionbatterijen die vandaag de dag heel gebruikelijk zijn. Deze innovaties maakten het mogelijk om draagbare batterijen in elektronische apparaten te plaatsen en zijn nu meer dan ooit een vast onderdeel van het dagelijks leven.

De grote belangstelling voor elektrische mobiliteit en hernieuwbare energiebronnen benadrukt de noodzaak om energie op te slaan en stimuleert de ontwikkeling van nieuwe en betere technologieën. Accu's moeten langer meegaan, de kosten moeten omlaag en de energiedichtheid van de accu's en de hoeveelheid herbruikbaar materiaal moeten omhoog. 

Marktleider CATL lanceerde in augustus van dit jaar zijn nieuwe lithiumferrofosfaatbatterij (LFP) voor elektrische voertuigen, die naar eigen zeggen een actieradius van 400 kilometer in slechts 10 minuten kan ​ opladen en zorgt er zo voor dat de industrie zich bewust wordt van de situatie.

Wereldwijde politieke steun voor batterijtechnologie

Voor de komende jaren wordt een verdere sterke groei van de batterijmarkt verwacht, mede dankzij politieke steun. Terwijl in Europa de energiecrisis voor een extra stimulans heeft gezorgd, wordt in de VS door de in 2022 aangenomen Inflation Reduction Act meer dan 370 miljard USD vrijgemaakt voor investeringen in schone energie. China profiteert hiervan nu en in de toekomst, want het land is niet alleen marktleider op het gebied van technologie, maar ook koploper in geproduceerde gigawatturen.

De winning en verwerking van lithium is minstens zo belangrijk als de productie van batterijen, en op dit gebied staan Australië en Chili respectievelijk op de eerste en tweede plaats, vóór China. De cijfers laten zien hoe ver Europa achterloopt op het gebied van relevante grondstoffen en technologieën van de toekomst en roepen, in de nasleep van de energiecrisis van het afgelopen jaar, vragen op over de toekomstige rol van Europa.

De nieuwe EU-batterijverordening (BATTVO) die in juli werd aangenomen, heeft echter al oplossingen gevonden voor het recyclen van batterijen en zal de basis vormen voor structurele groei in deze markt. Het is de eerste wetgeving die een volledige levenscyclusbenadering nastreeft. Met zijn bepalingen over verwijderbaarheid en vervangbaarheid en recyclingefficiëntie ondersteunt het de circulaire economie en dus ook de batterijrecyclingbedrijven.

De Duitse End-of-Life Vehicle Regulation en de Battery Act bepalen al dat afgedankte batterijen van elektrische voertuigen ("industriële batterijen") niet mogen worden gestort of verbrand. De toenemende elektrificatie van de auto-industrie zal daarom in de toekomst waarschijnlijk leiden tot een grotere vraag naar recyclingcapaciteit.

De schaarste van bepaalde grondstoffen - zoals kobalt, nikkel en grafiet - die in batterijcellen worden gebruikt, zou moeten leiden tot meer interesse in de circulaire economie van batterijen als de markt groeit zoals verwacht.

Recycling van batterijen: dynamische toename van de vraag vanaf 2027

Een probleem op dit moment is dat er te weinig EV-batterijen in de recyclingstroom terechtkomen opdat recyclagefabrieken op dit moment commercieel levensvatbaar zouden zijn.

Gezien wat we vandaag weten over de duurzaamheid van accu's, zal het daarom waarschijnlijk een aantal jaren duren voor de recyclage-industrie wereldwijd de capaciteit van grote fabrieken bereikt, ondanks het feit dat de verkoop van EV explodeert. Dit is de reden waarom bedrijven zoals Aurubis beginnen met proeffabrieken in plaats van fabrieken op industriële schaal. In Duitsland geven autofabrikanten zoals Tesla, BMW, Volkswagen en Hyundai doorgaans acht jaar garantie op de batterij en een bepaalde capaciteit.

Aangezien cijfers over de degradatie van accu's momenteel aangeven dat in de meeste gevallen na acht jaar nog minstens 80% van de accucapaciteit over is, kunnen we niet verwachten dat significante hoeveelheden accu's pas na ongeveer tien jaar worden gerecycled. Op basis van de historische verkoop van eenheden kunnen we daarom vanaf 2027 een dynamische stijging van de vraag verwachten. 

Volgens Statista is het wereldwijde aantal elektrische auto's gestegen van 3,4 miljoen in 2017 naar 27,7 miljoen in 2022. De regionale focus van de circulaire economie in termen van volume zal echter waarschijnlijk China zijn, waar sinds kort één ​ op de twee elektrische auto's wereldwijd wordt verkocht. Alleen al in 2022 werden er 6,5 miljoen elektrische auto's verkocht. BYD heeft Tesla van de eerste plaats gestoten wat betreft de verkoop van nieuwe voertuigen.

Om een inschatting te maken van de toekomstige winstgevendheid, is het essentieel om naast het verkoopvolume ook te kijken naar de prijsontwikkeling van de belangrijkste materialen. Hoewel kan worden verwacht dat de prijzen van lithium en zware metalen zoals nikkel, kobalt en mangaan op de lange termijn zullen stijgen, blijft de prijsontwikkeling erg volatiel en dus moeilijk te voorspellen.

Hoewel de markt erg nieuw is, lijkt een vroege investering zakelijk zinvol vanwege de schaaleffecten. Gezien de structuur van langlopende leveringscontracten voor batterijcellen voor toekomstige automodellen, is het noodzakelijk om in een vroeg stadium partnerschappen aan te gaan voor de terugname van afgedankte batterijen.

Een ander mogelijk positief neveneffect is de voorzieningszekerheid voor fabrikanten van nieuwe batterijen. Aangezien bepaalde grondstoffen op de lange termijn waarschijnlijk schaars zullen blijven, kan het hebben van een bepaald percentage gerecyclede materialen het aanschafrisico verminderen. ​ Vanuit marketingoogpunt is een hoog percentage gerecyclede materialen positief voor de verkoop van EV's. 

Beleggingskansen

In principe is er al voldoende zichtbaarheid voor een langetermijnbelegger om deel te nemen aan de groeikansen van batterijrecycling. De investeringen van veel bedrijven in de waardeketen van batterijen versterken de veronderstelling dat een deel van de toegevoegde waarde van batterijcellen in de circulaire economie terecht zal komen.

Lithiumproducent Ganfeng heeft bijvoorbeeld geïnvesteerd in de recycling van 70.000 ton afgedankte batterijen. Ganfeng streeft naar een terugwinningspercentage van lithium uit afgedankte batterijcellen van 90%. Hoewel 's werelds grootste batterijfabrikant CATL geen recyclingfabrieken plant in Europa, is het wel actief in de VS via zijn partner BRUNP. Bovendien kondigde CATL begin dit jaar een investering van 23,8 miljard CNY (ongeveer 3,2 miljard USD) aan in de uitbreiding van zijn recyclingfabrieken in Foshan, in het zuiden van China.

Succesvolle bedrijven op het gebied van elektrische mobiliteit laten echter zien dat het een voordeel kan zijn om op meerdere punten in de waardeketen actief te zijn. Tesla heeft bijvoorbeeld gezorgd voor een zeer hoge mate van eigen productie voor zijn voertuigen, tot en met het batterijbeheersysteem en de fabricage van de cellen. BYD heeft ook een brede verticale integratie, met een eigen cel- en zelfs chipproductie. BYD is van plan om afgedankte accu's van elektrische auto's te gebruiken voor stationaire accu-opslagsystemen en levert zo een verdere bijdrage aan de circulaire economie.

Samengevat bieden zowel de batterij- als de batterijrecyclingmarkt en de bijbehorende waardeketen interessante investeringsmogelijkheden voor de toekomst, die enorm belangrijk zijn voor de overgang naar een wereld en een economie met een lagere uitstoot van broeikasgassen.