Janus Henderson: Inkoop eigen aandelen daalde in 2023 wereldwijd

April 24, 2024

De inkoop van eigen aandelen door beursgenoteerde bedrijven is vorig jaar wereldwijd met 14% gedaald. In hetzelfde jaar zijn de dividenduitkeringen juist gestegen tot een recordniveau.

Dat blijkt uit een onderzoek dat vermogensbeheerder Janus Henderson heeft gepubliceerd als aanvulling op de meest recente Global Dividend Index, die elk kwartaal wordt uitgebracht.

Bedrijven hebben in 2023 voor in totaal $1,11 biljoen aan eigen aandelen ingekocht. Dat is lager dan in de twee voorgaande jaren. Toen was er echter sprake van zeer hoge niveaus. De aandeleninkopen van 2023 waren wel ruim hoger dan het niveau van voor de pandemie.

Grootste afname in VS

De grootste afname vond plaats in de VS, waar de waarde aan ingekochte aandelen 17 procent daalde tot $773 miljard. Dat is nog altijd goed voor $7 op elke $10 wereldwijd, dus Amerikaanse bedrijven waren evengoed mondiaal gezien de grootste kopers van hun eigen aandelen.

De verhouding tussen het aantal bedrijven in de VS dat minder uitgaf aan aandeleninkopen was 1,8:1 ten opzichte van het aantal bedrijven dat er meer aan uitgaf. Overigens was de waarde van de aandeleninkoop 1,2 maal groter dan de waarde van het dividend dat werd uitgekeerd door Amerikaanse bedrijven die in de Global Dividend Index van Janus Henderson zijn opgenomen.

Bij Amerikaanse technologiebedrijven daalde de aandeleninkoop het meest. Zij kochten voor $69 miljard minder in dan het jaar daarvoor. Microsoft en Meta verlaagden hun aandelenaankoop met bijna een derde en Apple met een zevende.

Shell grootste Britse inkoper

Buiten de VS waren Britse bedrijven de grootste kopers van eigen aandelen, goed voor $1 op elke $17 van het wereldwijde totaal in 2023. Aankopen ter hoogte van $64,2 miljard waren slechts 2,6% lager en kwamen overeen met 75% van het uitgekeerde dividend. Shell is de grootste niet-Amerikaanse inkoper van eigen aandelen (goed voor bijna een kwart van het totaal in het VK), maar het bedrijf verlaagde het inkoopbedrag vrij sterk in 2023, net als BP, BAT, Lloyds en een aantal andere grote Britse bedrijven. Aanzienlijke verhogingen door onder anderen HSBC, Barclays compenseerden deze verlagingen bijna, wat uiteindelijk resulteerde in slechts een kleine totale daling voor het jaar.

Nederland bij grootste inkopers

In het Europese vasteland namen de aandeleninkopen juist toe. De waarde aan ingekochte aandelen steeg 2,9% tot $146 miljard voor het hele jaar (vergeleken met een onderliggende stijging van de dividenduitkeringen met 20% voor dezelfde periode).

Er waren aanzienlijke verschillen van land tot land: buybacks bereikten een recordniveau in Italië (dankzij Unicredit en Stellantis), Spanje (dankzij Santander, Iberdrola en Telefonica), Noorwegen (Equinor) en België (AB-Inbev en KBC). In Nederland, Frankrijk en Zwitserland was de waarde van de teruggekochte aandelen het grootst. De grootste daling deed zich voor in Zwitserland, waar de meerderheid van de bedrijven de aandeleninkoop terugschroefde; Nestlé had de grootste impact en halveerde zijn inkoopprogramma tot bijna $5,8 miljard.

In Europa waren ongeveer evenveel Europese bedrijven die de aandeleninkopen verhoogden als bedrijven die ze verlaagden. De zeer sterke dividendgroei in 2023 betekende dat de inkoop van eigen aandelen minder groeide dan het dividend en dat het deel van de inkoop in het aandeelhoudersrendement daalde van 55% in 2022 naar 48% van het betaalde dividend.

Minste aandeleninkopen in Azië-Oceanië

Bedrijven in Azië-Oceanië ex Japan zijn het minst geneigd om eigen aandelen in te kopen. De grote daling op jaarbasis (-40,0%) weerspiegelt voornamelijk de lagere aandeleninkoop door de Australische grote banken, waardoor de stijgingen in Hongkong en Zuid-Korea meer dan teniet worden gedaan.

De gegevens van Japan lopen achter op die van de rest van de wereld omdat de jaarresultaten voor 2023/24 nog niet zijn gepubliceerd (zie methodologie voor meer details). De grote stijging (+18%) weerspiegelt grotendeels de activiteit in het kalenderjaar 2022. Een nadere blik op tussentijdse verslagen suggereert dat de inkoop van eigen aandelen waarschijnlijk ook lager zal zijn op jaarbasis voor 2023/24, hoewel dit pas duidelijk zal zijn als het rapportageseizoen begin mei is begonnen.

Telecombedrijven, banken en autoproducenten kochten de meeste aandelen terug

Op sectorniveau waren de grootste afnames in de sectoren technologie, gezondheidszorg en financiële diensten, waarbij het grootste effect zichtbaar was onder Amerikaanse bedrijven. Buiten de VS verhoogden bedrijven in de gezondheidszorg hun buybacks. Bedrijven in de chemie, mijnbouw en consumentensectoren zoals tabak en huishoudelijke producten hebben ook minder eigen aandelen ingekocht. Wereldwijd verhoogden telecom-, bank- en autobedrijven de aandeleninkoop het meest significant.

Het is vermeldenswaard dat de inkoop van eigen aandelen zeer geconcentreerd is. Iets meer dan de helft van de bedrijven in de index van Janus Henderson, waarin 1.200 bedrijven zijn opgenomen, kocht in 2023 aandelen terug, maar slechts 45 van hen waren goed voor de helft van het jaarlijkse totaalbedrag dat wereldwijd aan het terugkopen van aandelen wordt besteed.

Ben Lofthouse, Head of Global Equity Income bij Janus Henderson, zegt:

'Veel bedrijven gebruiken aandeleninkopen om overtollig kapitaal terug te geven aan aandeelhouders zonder verwachtingen te scheppen over dividenduitkeringen die op de lange termijn misschien niet houdbaar zijn. Dit is vooral zinvol in cyclische sectoren zoals de olie-industrie of het bankwezen. Die flexibiliteit verklaart waarom aandeleninkopen volatieler zijn dan dividenduitkeringen. Het betekent ook dat er geen echt bewijs is dat aandeleninkopen de plaats van dividend innemen.

Ter illustratie: Meta is in 2024 juist voor het eerst dividend gaan uitkeren. Bovendien is de relatieve omvang van aandeleninkopen ten opzichte van dividend in elke regio gekrompen, behalve in Japan en opkomende markten (waar de gegevens achterlopen).

Het dividend wordt duidelijk nog steeds goed ondersteund door bedrijven als methode om kapitaal terug te geven aan aandeelhouders. Het punt is dat dividend de neiging heeft om gestaag te groeien in de tijd; aandeleninkopen zijn vaak meer discretionair.'

Hogere renteniveaus hebben een rol gespeeld in de afname van de eigen aandeleninkoop – wanneer schuld goedkoop is, is het zinvol voor bedrijven om meer te lenen (zolang ze voorzichtig lenen) en de opbrengst te gebruiken om duur aandelenkapitaal af te lossen.

Nu de rente op een meerjarig hoogtepunt staat, ligt die berekening genuanceerder – sommige bedrijven betalen op dit punt in de cyclus hun schulden af en gebruiken daarvoor cash dat anders misschien naar aandeleninkoop zou zijn gegaan, maar heel weinig bedrijven verlagen hun dividend, zoals de komende Global Dividend Index zal laten zien.

Het is verleidelijk om uit deze gegevens een nieuwe dalende trend voor aandeleninkoop te extrapoleren. Maar één neerwaarts jaar na meerjarige hoogtepunten is geen bewijs dat dit gebeurt. Het draait allemaal om bedrijven die de juiste balans vinden tussen kapitaaluitgaven, hun financieringsbehoeften en aandeelhoudersrendement via dividend, aandeleninkoop of beide.'