Aon: Pensioenfondsen staan er iets beter voor dan begin 2024

January 2, 2025

Het pensioenvermogen steeg in 2024 en de verplichtingen bleven grofweg gelijk. De eerste helft van het jaar steeg de rente, daarna kantelde het beeld, waarna de laatste maand van het jaar ook weer een stijging liet zien. De verhoogde renteafdekking van de fondsen hield de dekkingsgraad in stand. De indicatieve* gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is in 2024 gestegen van 115% naar 116%. Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon.

Het adviesbureau houdt dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bij. Zo bleek verder dat door de positieve beleggingsrendementen het vermogen van pensioenfondsen toenam in 2024. Over het gehele jaar 2024 daalde per saldo de rente.

De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, daalde in 2024 van 118% naar 117%. Net als in 2023 kunnen veel pensioenfondsen over 2024 indexaties toekennen. De indexaties per 1 januari 2025 zullen minder fors zijn dan voorgaand jaar, omdat pensioenfondsen rekening houden met de transitie naar het nieuwe stelsel. Weinig fondsen maken gebruik van het transitie-FTK dat verruimde toeslagmogelijkheden biedt.

Zeer goed jaar voor beleggingen
Begin 2024 waren de verwachtingen voor de financiële markten gespannen. Er was nog sprake van een kans op recessie in Amerika en zwakke economische groei in Europa en China. De aandelenmarkten waren in 2023 al vooruitgesneld op de verwachting dat de centrale banken in 2024 de beleidsrente meerdere keren zouden verlagen. Tegen alle verwachtingen in stegen dit jaar de aandelen van ontwikkelde landen met ruim 26% in euro. De Amerikaanse dollar steeg bijna 6% in waarde ten opzichte van de euro. Noord-Amerika, zwaar gewogen in technologie, profiteerde van nieuwe mogelijkheden van AI en was de best presterende regio met 32%, gevolgd door Japan met 15%. Europa bleef met slechts 8,5% rendement achter. De opkomende landen stegen met 16% door goede resultaten van Taiwan (44%) en China (27%).

De aandelenmarkten presteerden goed ondanks de oplopende geopolitieke spanning in het Midden-Oosten, China en Taiwan en de oorlog in Oekraïne. Ondertussen vielen de kabinetten in Duitsland en Frankrijk bij gebrek aan vertrouwen. In Amerika werd Trump herkozen in de presidentsverkiezingen. Zijn partij won niet alleen het presidentschap, maar ook de meerderheid in het congres, waardoor hij zijn plannen de komende jaren kan uitrollen. De Amerikaanse aandelen stegen na zijn verkiezing direct met ongeveer 8%, terwijl aandelen van de rest van de wereld hierop nauwelijks reageerden, mogelijk vanwege de economische impact op de door Trump aangekondigde handelstarieven voor Canada, China en Mexico, en mogelijk Europa.

Belangrijk voor de markten waren de enorme stimuleringspakketten die Chinese overheid lanceerde om de economische groei in het land te herstellen en de monetaire verruiming van de centrale banken in Amerika en Europa.

De inflatie is in 2024 gedaald, hoewel dit maar langzaam ging, waardoor de kapitaalmarktrente in zowel Amerika als Europa opliep. De inflatie zette pas later in het jaar door richting de gewenste 2%-doelstelling. Uiteindelijk hebben zowel de Fed als de ECB de rente dit jaar in meerdere stappen met totaal 1% laten dalen. In de tweede helft van het jaar daalde de rente in de eurozone. In Amerika liep de kapitaalmarktrente juist op, omdat beleggers sceptisch zijn over de mogelijke inflatie die het Trump-beleid teweeg kan brengen, mede in combinatie met de enorme staatsschuld.

Op de vastrentende markten zorgden de dalende rente en creditspreads voor een positief rendement. Zo behaalden credits, high yield en emerging market debt allen positieve rendementen van respectievelijk 5,1%, 9,3% en 6,3%.

De laatste maand van het jaar eindigde zonder een eindejaarsrally, maar de markt consolideerde de goede resultaten. Zo daalden aandelen van ontwikkelde landen met bijna 1%, maar wisten aandelen emerging markets nog 2% te stijgen. De rente steeg in december waardoor de vastrentende portefeuille daalde en een rendement van circa -3,5% behaalde. Het totale portefeuillerendement in december bedroeg -2,2%.

Swaprente gestegen, verplichtingen gedaald en vermogen gedaald in december
De rente steeg behoorlijk in december. Per saldo steeg in een maand tijd de risicovrije rente over de eerste veertig jaar met gemiddeld 20 basispunten. De Ultimate Forward Rate (UFR), waarmee pensioenfondsen de waarde van hun toekomstige verplichtingen berekenen, kwam uit op 1,1%. Door de rentestijging nam de waarde van de verplichtingen af met ongeveer 4,1%.

De grote pensioenfondsen hebben reeds aangekondigd of zij de pensioenen per 1 januari 2025 indexeren en zo ja, met hoeveel. ABP zit aan de hoge kant met 1,84%, BPF Bouw verwacht 0,75% te indexeren, PGB en PME respectievelijk 0,4% en 0,3%. PMT en PFZW indexeren niet. De inflatie over de periode oktober 2023 tot en met oktober 2024 is daarentegen 3,5%. Deze indexatie hebben deze pensioenfondsen al verwerkt in de dekkingsgraad eind 2024, waardoor de dekkingsgraden minder zijn gestegen.

Door de daling van het vermogen in december met circa 2%, was er per saldo sprake van een stijging van de dekkingsgraad van circa 1%, waarbij rekening is gehouden met een stijging van circa 1% van de pensioenverplichtingen veroorzaakt door de toegekende indexaties bij de grote pensioenfondsen.