NVM: Handelsspanningen zetten rem op gebruik commercieel vastgoed

In het eerste kwartaal van 2025 is de commerciële vastgoedmarkt traag uit de startblokken gekomen. De sterke dynamiek en het positieve sentiment van het laatste kwartaal van 2024 lijken plaats te hebben gemaakt voor voorzichtigheid.
De gebruikersmarkt werd gekenmerkt door terughoudendheid bij zowel huurders als kopers, mede als gevolg van aanhoudende economische onzekerheid en internationale handelsspanningen. Ook nam in alle sectoren het aandeel van opnames op belangrijke locaties af. Ondanks de voorzichtigheid zien retailers kansen in vastgoed dat leeg komt te staan; tientallen winkelpanden van het voormalige Blokker zijn overgenomen door andere retailers. De markt voor bedrijfsruimtes is stabiel, al is er een opvallende opname van kleinere oppervlaktes. De exacte gevolgen van de mondiale spanningen laten zich nog niet goed meten, maar zorgen wel voor toenemende voorzichtigheid onder beleggers en ondernemers.
Voormalige Blokker-winkels zijn in trek
De winkelmarkt kwam moeilijk op gang dit jaar. In totaal werd 141.600 m² opgenomen, een lichte daling ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2024 (-2%) en het voorgaande kwartaal (-13%). Opvallend is dat voormalige Blokker-winkels in trek zijn: Van Haren, TerStal, Wibra en Normal namen samen tientallen locaties over. Deze liggen vaak op aantrekkelijke locaties en zijn veelal tussen 200 en 1.000 m² groot. Tegelijkertijd daalt het consumentenvertrouwen verder en blijven economische zorgen prominent, wat op de winkelmarkt merkbaar is in de vorm van uitgestelde investeringsbeslissingen en terughoudende expansie.
Veel dynamiek in kleinere segment bedrijfsruimtemarkt
Het totale opnamevolume van bedrijfsruimtes bleef op hetzelfde niveau als in de vergelijkbare periode vorig jaar en het laatste kwartaal van 2024. Het aantal transacties van grote logistieke ruimtes (>25.000 m²) daalde ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder, maar daar stond een sterke stijging van kleinere opnames tegenover. In het kleinschalige segment tot 1.000 m² werd 367.000 m² opgenomen – een stijging van 20% ten opzichte van eerdere jaren. Dit is mede het gevolg van recente nieuwbouw van bedrijfsunits van 100 tot 500 m², vaak in verzamelgebouwen. Ondanks de toename in aanbod blijft de vraag naar dit segment onverminderd groot.
'Er worden genoeg kansen gezien in commercieel vastgoed, ondanks de voorzichtigheid in de markt. Ondernemerschap leeft in de winkelstraat; dat zien we aan de populariteit van de voormalige Blokker-winkels. Ook in de bedrijfsruimtemarkt is opvallend veel dynamiek te zien in het kleinschalige segment. Het ondernemerschap neemt de afgelopen maanden toe', vertelt Irene Flotman, voorzitter van NVM Business.
Flink lagere opname kantoorruimte
De kantorenmarkt kende een zwak eerste kwartaal. Het opnamevolume daalde naar 195.000 m²; dat is 36% lager dan in het laatste kwartaal van 2024 en 21% lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Grote transacties ontbraken vrijwel volledig; de markt werd opnieuw gedomineerd door kleinere opnames tot 2.000 m². Ook het aandeel van de vijf grote kantoorsteden daalde van 45% naar 33%. Amsterdam noteerde nog een stabiel volume (34.800 m²), maar in steden als Rotterdam (3.100 m²) en Den Haag (5.600 m²) viel de opname fors tegen. Tegelijkertijd groeit het aanbod in Amsterdam verder door, met 2% in vergelijking met het vorige kwartaal en met 18% ten opzichte van een jaar geleden.
Activiteit op website Funda in Business
Het eerste kwartaal is meestal een periode met veel activiteit op Funda in Business. Toch was de activiteit dit jaar iets lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Vooral kantoren en bedrijfsruimten werden minder vaak online bekeken. Ook het aantal keren dat contact is opgenomen met makelaars was lager. 'Wij zien dat gebruikers zich nog steeds oriënteren, maar dat daadwerkelijke stappen, zoals het opnemen van contact met een makelaar minder snel worden gezet. Dat kan wijzen op terughoudendheid in de markt of op onzekerheid over de economische vooruitzichten', vertelt Joost Dop, CEO van Funda.
Ontwikkeling vastgoedbeleggingen in het eerste kwartaal van 2025
Hoewel het vertrouwen aan het einde van 2024 verbeterde, was dit nog niet zichtbaar in de beleggingsactiviteiten in het eerste kwartaal van 2025. In totaal werd er bijna 1,1 miljard euro geïnvesteerd in commercieel vastgoed. Dat is een daling van 8% ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Vooral kantoorbeleggingen vielen met een totale waarde van 178 miljoen euro terug. Hoewel de Europese Centrale Bank haar rentebeleid handhaaft, zorgt marktvolatiliteit voor terughoudendheid onder beleggers.
Irene Flotman: 'De gevolgen van de huidige handelsspanningen zijn nog niet helemaal duidelijk, maar het is waarschijnlijk dat ze de economie vertragen en een rem zetten op het gebruik van commercieel vastgoed. Ook investeringen worden beïnvloed door de toegenomen marktvolatiliteit. De Nederlandse economie is sterk verweven met de internationale handel en heeft daarom baat bij een snelle de-escalatie van handelsconflicten. Dat is cruciaal om onzekerheid weg te nemen en het vertrouwen van consumenten, ondernemers en investeerders te herstellen.'
1 Opname van vastgoed is de verhuur of verkoop van een beschikbaar pand/ruimte. Dit wordt uitgedrukt in het aantal vierkante meters (m²) dat wordt verhandeld in de transacties.