ABP: 2018, een jaar met ups en downs
ABP: 2018, een jaar met ups en downs
2018 was een jaar met ups en downs. In de eerste drie kwartalen kende de financiële positie van ABP een stijgende lijn. In het vierde kwartaal werd deze teniet gedaan door ontwikkelingen op de financiële markten en een dalende rente. Voor onze deelnemers betekende dat dat pensioenverhoging er de komende jaren niet in zit en dat de kans dat ABP de pensioenen moet verlagen in 2021 reëel geworden is. ABP heeft stappen gezet in 2018 om pensioen begrijpelijker en eenvoudiger te maken voor de deelnemer. Ook is met uitvoerder APG een (meerjaren)traject ingezet om meer en beter aan te sluiten bij de wensen van de deelnemer op het gebied van service en gemak. Naast deze positieve ontwikkeling, vindt ABP het uitblijven van een regeling voor militairen en het optreden rond de afschaffing van de Anw-compensatie ‘downs’. Dat staat in het jaarverslag 2018 van ABP dat vandaag gepubliceerd is.
Financiële positie ABP in 2018
De actuele dekkingsgraad steeg in de eerste drie kwartalen van 104,4% naar 105,9% eind september 2018. Onrustige beurzen en dalende rente zorgden voor een daling naar 97,1% aan het eind van het jaar. De beleidsdekkingsgraad (het gemiddelde van de actuele dekkingsgraden over de twaalf laatste maanden) steeg in de eerste drie kwartalen van 101,5% naar 104,7% eind september 2018. Eind van het jaar zakte de beleidsdekkingsgraad naar 103,8% en eindigde daarmee 0,4% onder het vereiste minimum. Het beschikbaar vermogen van ABP groeide in de eerste drie kwartalen van €409 miljard naar €419 miljard. In het vierde kwartaal zakte het terug naar €399 miljard. ABP boekte over heel 2018 een negatief rendement van -2,3%.
De rekenrente daalde in 2018 met 0,1%-punt. De impact op de waarde van de pensioenen die ABP nu en in de toekomst moet uitkeren, was een fikse stijging van €392 miljard (eind 2017) naar €411 miljard eind van het jaar 2018.
Kosten vermogensbeheer dalen in 2018
De beleggingskosten (totaal €2,46 miljard) daalden licht in 2018: van 64,5 basispunten eind 2017 naar 60,0 basispunten (€62 miljoen minder) eind 2018. De gemaakte kosten moeten in relatie worden gezien met risico en het behaalde rendement (dat netto wordt weergegeven). De beleggingskosten worden uitgedrukt in basispunten ten opzichte van het totale belegd vermogen. De daling van de beleggingskosten is het gevolg van lagere beheervergoedingen en lagere prestatievergoedingen. De totale beleggingskosten worden in belangrijke mate bepaald door de omvang van het vermogen en de beleggingsmix. Zo zijn alternatieve beleggingen duurder dan bv staatobligaties, maar ze zorgen voor risicospreiding en bieden ook betere rendementsperspectieven. Ook bij een negatief rendement zoals in 2018 maakt ABP kosten om te beleggen. Zo zijn er, en dat lijkt tegenstrijdig, prestatievergoedingen uitgekeerd. Deze zijn vooral gegaan naar de categorieën private equity en hedgefondsen (€960 miljoen), omdat zij positief bijdroegen in 2018 en zodoende voor een dempende werking op de daling van het rendement zorgden: zij leverden een positieve bijdrage (na aftrek van kosten) van €4,4 miljard.
Eenvoud
ABP wil dat deelnemers inzicht en overzicht hebben in hun eigen pensioensituatie opdat zij zelf de keuzes kunnen maken die in hun situatie passen, want een goed pensioen is voor iedereen anders. Daarom ontwikkelde ABP instrumenten die pensioen eenvoudig en begrijpelijk maken. In 2018 werd de persoonlijke pensioenpot gelanceerd voor ca. 850.000 actieve deelnemers. Die geeft op visueel en laagdrempelig een goed inzicht in de pensioenvoorziening. Ook introduceerde ABP in 2018 het ‘herontworpen’ pensioenreglement. Voorheen een lastig juridisch document, nu in begrijpelijk Nederlands toegankelijk gemaakt op de website. Deelnemers kunnen daar ook rechten aan ontlenen. Ook de zogenaamde procescommunicatie (brieven en standaarddocumenten) met de deelnemers wordt stap voor stap onder de loep genomen zodat zij zich begrepen en geholpen voelen.
In 2018 is onze regeling op onderdelen vereenvoudigd om deze beter uitvoerbaar en uitlegbaar te maken. Met één onderdeel daarin is het fonds niet zorgvuldig omgegaan; de afschaffing van de ANW-compensatie. ABP betreurt dat en heeft daar lering uit getrokken. Het bestuur van ABP blijft aandringen op verdere stappen in het vereenvoudigen van onze regeling bij sociale partners. Het ABP-bestuur hoopt ook op een spoedige afronding van de gesprekken door sociale partners over een toekomstbestendige pensioenregeling voor militairen.
ABP realiseert zich dat ook het huidige stelsel van invloed is op het vertrouwen en de tevredenheid van deelnemers en werkgevers. Het fonds heeft zich in 2018 dan ook regelmatig uitgesproken over de noodzakelijke vernieuwing van het pensioenstelsel.
Service onverminderd hoog, uitvoeringskosten dalen in 2018
Wederom is ABP er in geslaagd om de kosten voor pensioenbeheer te verlagen. De kosten per deelnemer, vastgesteld volgens de internationale CEM-benchmark, daalden van €76 in 2017 naar €72 in 2018. De servicescore (91 van de 100 punten) bleef bij deze kostprijsdaling gehandhaafd: ABP blijft daarmee tot de wereldtop behoren.